معرفی کتاب

مدتهاست که بحث در باره جريان هاي مذهبي – سياسي دوره پس از مشروطه جدي تر گرفته شده و اسناد و مدارکي در باره سازمانها و انجمن ها و اتحاديه هاي مذهبي که رنگ و بوي سياسي داشته اند، منتشر مي شود. در اين باره کتاب مکتوبات و بيانات ساسي و اجتماعي علماي شيعه از آقاي رجبي از آن جمله بود. کار رهنما هم در باره جريان هاي مذهبي دوره نهضت ملي شدن صنعت نفت نمونه ديگر بود. مجلد اول همين کتاب هم که اکنون معرفي مي کنيم باز تلاشي در اين زمينه بود.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

کتاب حاضر که دفتر دوم است به ارائه اسنادي از فعاليت شمار زيادي از تشکل هاي مذهبي دوره پهلوي اول و دوم پرداخته است.

اين کار با تتبع در نشريات و نيز اسناد متفرقه که در اين جا و آن جا انتشار يافته ارائه شده است. اسنادي از انجمن تبليغات اسلامي، اتحاديه مسلمين، انجمن اسلامي دانشجويان، جامعه مسلمين، جمعيت روشنفکران اهل منبر تهران، جمعيت متحده اسلامي، جمعيت هاي مؤتلفه اسلامي، جمعيت وطنيون اسلامي، فرقه دمکراسي اسلامي و بسياري از تشکل هاي ديگر که کمتر نامي از آنان تاکنون شناخته شده بوده، در اين کتاب ارائه شده است.

شايد جالب ترين موارد اساسنامه هاست که انتشار آنها روشنگر اهداف بسياري از اين گروه ها مي باشد.

در اين کتاب به جز يک مقدمه کوتاه، کار تحليلي در باره اين گروه ها و يا ارائه اطلاعات دقيق از کيفيت شکل گيري و روند رشد و علل تعطيلي آنها به دست داده نشده است.

مهم ترين اثر نشر اين قبيل آثار آن است که فعاليت هاي سياسي گروه هاي مذهبي مستند شده و مي تواند دامنه نفوذ آنان را از يک طرف و نقششان را در رشد افکار سياسي جديد در ايران نشان دهد.

معلوم نيست چرا وقتي در باره ايران مي نويسم بايد از عنوان «قرن بيستم» استفاده کنيم؟