معرفی کتاب

قرن بیستم‌در ایران و بسیاری از دیگر کشورهای اسلامی، از نظر انقلاب در آموزش و پرورش، به ویژه آموزش زنان، نقطه ی عطف به حساب می آید. همان گونه که در مقاله ای از کتاب حاضر آمده است؛ پدیده ی آموزش و پرورش زنان و مدارس زنانه، مربوط به اواخر دوره ی قاجار و بعد از نهضت مشروطیت است. امتیاز این تحول، در درجه ی اول فرهیخته زنانی است که در تاسیس مدارس آموزش زنان کمر همت بستند و علی رغم مشکلات و نگاه بسته ی سنتی، بنایی بنیاد نهادند که امروزه می توان از آن به مثابه یک تحول تمدنی و موجب تغییر پارادایمی نام برد. از میان حامیان دیگر این تحول تمدنی، باید از علماء بزرگ بلاد و مراجع روشن بین یاد کرد که نه تنها تحت عنوان دفاع از سنت اجتماعی و دینی، مانع از تاسیس این مدارس نشدند بلکه این مدارس را مورد حمایت قرار داده و حتی خود اقدام به تاسیس آن نمودند. این عالمان روشن بین، نه تنها حامی تاسیس مدارس برای زنان بوده بلکه خانواده ی خود را در امر آموزش و پرورش تشویق می کردند و در نتیجه دختران ایشان در میانه ی قرن بیستم‌ تحصیلات عالیه داشته و به نوعی مظاهر زنده ی آن تغییر پارادایمی مورد اشاره بودند.

کتاب حاضر سرگذشت سه تن از این بانوان است که در نوع خود بی نظیر است. زیرا از بیوت مراجع بزرگ، کمتر صدای زنانه به چشم می خورد. اهمیت عمده ی این کتاب بیشتر در این است که خوانندگان را با تلاش های عظیم و سترگ این بانوان در امر آموزش و پرورش در میانه ی قرن بیستم آشنا می کند. کمبود منابع مالی، فقدان حمایت اجتماعی از آموزش زنان‌در این دوره، زندگی دشوار اندرونی خانه ی یک مرجع، چهارچوب محدود زندگی سنتی زنان در قالب ازدواج، محدودیت موسسات آموزشی برای زنان و انواع و اصناف دیگر دشواری هایی که فراروی این زنان قرار داشته و در لابه لای گفتار ایشان مشاهده می شود و این که همه ی این محدودیت ها نتوانسته بر اراده ی پولادین این بانوان در دانش آموزی و دانش افزایی فائق آید؛ اهمیت کتاب حاضر را بیش تر نشان می دهد. بنابراین کتاب حاضر شاهد گویایی است بر این که در تاریخ فارس، رهبران روشن بین دینی نه مانع بلکه مشوق تحصیلات عالیه ی زنان بوده اند