تذکرة الطریق فی مصائب حجاج بیت الله العتیق
معرفی کتاب
کتاب تذکرة الطریق فی مصائب حجاج بیت الله العتیق، در سال 1386 به کوشش استاد رسول جعفریان و سرکار خانم دوغان منتشر و مورد استقبال قرار گرفت. این سفرنامه حج، به دلیل آن که توسط یک صاحب منصب شیعه هندی نوشته شده، از اهمیت خاصی برخوردار است. به ویژه اطلاعاتی که از به دست میدهد حائز اهمیت است.
در مقدمه این کتاب درباره امتیازات آن آمده بود: امتیاز ین سفرنامه در چندین نکته بس مهم است. نخست آن که کهنترین سفرنامه دوره قاجاری است که در اختیار ماست. دوم آن که نویسنده آن یک شاهزاده فرهیخته هندی است که فرهنگ بسیار ویژه شیعی دارد و علاقهمندیاش به حفظ تاریخها و سالها بسیار گسترده و جدی است. سوم آن که وی تا آنجا که مؤلف این سطور میداند تنها سفرنامهای است از سفر کسی که به هر دلیل دیر به حج رسیده و مجبور شده قریب یک سال را در مدینه و مکه سپری کند تا موسم حج جدید فرارسد. زندگی یک شیعه فرهیخته هندی شاهزاده فضای خاصی را در این سفرنامه پدید آورده است. (ص 14)
در این کتاب برخی از اطلاعات تاریخی وجود دارد که از جهاتی میتواند قابل توجه باشد. بخش عمده این اطلاعات مربوط به دولت اول وهابیان در آستانه سقوط و حدود سه سال پیش از حمله نیروهای ابراهیم پاشا به آنهاست. عبدالله بن سعود رهبر وهابیان در منطقهای که حافظ محمد ما ماهها در رفت و برگشت با بیچارگی و مشکل در آنجا بسر برده، حکومت میکرده و عوامل خاص خود را داشته است. (ص 20)
اکنون کتاب تذکرة الطریق توسط حسن علی مطر الهاشمی به عربی ترجمه شده و در بیروت منتشر شده است. نکته قابل ذکر آنکه مترجم، روی جلد نامی از محققان کتاب نیاورده یا در مقدمه خود اصلا صحبتی از تلاش مصححان نکرده، فقط هنگام ترجمه مقدمه مصححان، در پایان آن، اسم هر دو را ذکر کرده است. اینگونه هر کسی کتاب را ببیند، میپندارد مترجم آن را مستقیما از اصل سفرنامه ترجمه کرده است. با این وجود، خدمتی است شایان تقدیر و تشکر و باعث ارائه یک سفرنامه حج به جهان عرب.
فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:
مقدمة التعریب
مقدمة فی التعریف بالمؤلف و الکتاب
التعریف بالمؤلف
مؤلفاته
التعریف بهذا الکتاب
رحلة تذکرة الطریق
ملاحظات حول هذه الرحلة المدونة
تذکرة الطریق فی مصائب حجاج بیت الله العتیق
مقدمة المؤلف
الفصل الاول: من کربلاء المقدسة الی معاقل [الوهابیة]
من کربلاء المقدسة الی النجف الاشرف
الوصول الی النجف الاشرف
عین السید
منزل سلمان
منزل لینة
منزل الخضراء
منزل البقعة
جبل شُمّر ـ حائل
منزل حدیدة
الفصل الثانی: فی اسر مبارک الظاهری حتی دخول المدینة المنورة
طمیة
بریدة
الرویضة
الخبرة
الدخول الی بریدة
الاقامة فی بریدة لشهرین
بدایة سنه 1231
عودة عدد من الزائرین الی العراق
الحرکة من بریدة والاقامة فی الخضیرة
عنیزة
علی مشارف المدینةالمنورة
الفصل الثالث: الإقامة لعدّة أشهر فی المدینة المنورة
الدخول الی المدینة المنورة
الخروج من المدینة المنورة باتجاه ینبع
اللقاء بابراهیم باشا
المسیر من ینبع الی جدة بالسفینة
شدّ الرحال من مدینة جدیة الی مکة المکرمة
الفصل الرابع: من الاقامة فی مکة المکرمة و حتی العودة الی البصرة
الذهاب الی المشاعر المقدسة
الخروج من مکة المکرمة
الدخول الی الدرعیة
اللقاء بعدالله بن سعود
الخروج من الدرعیة
الکویت
باتجاه البصرة علی متن السفینة
الفصل الخامس: من البصرة الی کربلاء
زیارة مرقد سلمان الفارسی و أیوان المدائن
الخاتمة
الدخول الی کربلاء المقدسة
الفهرس
پربازدید ها بیشتر ...
ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر
محمد پورکياناين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و
شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی
زهرا علیزاده بیرجندیبر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف
نظری یافت نشد.