۳۱۳۳
۰
۱۳۹۵/۱۱/۱۶
آخرین سنگر آزادی(1301-1300)

آخرین سنگر آزادی(1301-1300)

پدیدآور: میر جعفر پیشه وری ناشر: شیرازه کتاب ماتاریخ چاپ: ۱۳۹۵مکان چاپ: تهران

خلاصه

کتاب حاضر مجموعه ای به کوشش رحیم رئیس نیا، حاوی رشته مقالات و نوشته های میر جعفر پیشه وری در روزنامۀ حقیقت ارگان اتحادیه عمومی کارگران ایران است که در سال های بعد از جنگ جهانی اول، در یکی از دوره های کوتاه آزادی های سیاسی قبل از تحکیم پادشاهی پهلوی، به طرح بحث پیرامون آزادی و انقلاب در نهضت کارگری به طور اخص و تحولات سیاسی کشور به طور کلی پرداخته است.

معرفی کتاب

تلاش و تکاپوی گسترده ای که نیروهای سیاسی ایران از سال های پایانی جنگ جهانی اول و به ویژه بعد از گشایش حاصل از فروپاشی تزاریسم در 1917، برای تأمین استقلال و اصلاح وضعیت نابسامان کشور آغاز کردند، پس از طی مراحلی چند، با تحکیم مبانی حکومت استبدادی رضاخان سردار سپه در سال های نخست دهۀ 1300 شمسی، جهاتی یافت به طور کلی متفاوت از آرمان های مطرح شده در خلال انقلاب مشروطیت ایران. این تغییر جهت به هیچ وجه دگرگونی سهل و ساده ای نبود؛ در عین حال که پاره ای از گرایش های سیاسی وقت، راه رهایی ایران از انبوه دشواری های اجتماعی و اقتصادی آن روزگار را در اتخاذ خط مشی ای آمرانه و تشکیل یک دولت متمرکز و نیرومند می دیدند، نیروهایی نیز بر خطرات و آفات مترتب بر چنین خط مشی ای آگاه بوده، برای جلوگیری از غالب شدن آن می کوشیدند. اگرچه درمقایسه با وجه عملی این مبارزه و رویارویی، یعنی موج ائتلاف های سیاسی و صف آرایی های زودگذری که تحولات اصلی و مهم این دوره را به خود اختصاص داده اند، وجه نظری آن، یعنی مباحث سیاسی طرفین از نمود چشمگیری برخوردار نیست، ولی از آنجایی که این بحث هنوز مطرح و تا پشت سرگذاشتن آن راه درازی در پیش است، آگاهی از همان محدود جوانب بحث، لازم و ضروری است.

روزنامۀ حقیقت که از اوائل دی ماه 1300 تا اوایل تیرماه 1301 تحت مدیریت سید محمد دهگان انتشار یافت به عنوان ارگان بخشی از نیروهای چپ کشور در آن دوره بود، این روزنامه از معدود جرایدی است که در مقایسه با دیگر جراید وقت در بیان آراء خود و در این مورد خاص دفاع از آزادی های مصروح در قانون اساسی مشروطه و حقوق زحمتکشان، استمرار و پیگیری قابل توجهی را نشان داد. احتمالا عواملی چون دور بودن حقیقت و طیف هوادارش از صحنۀ اصلی زد و خوردهایی که برای کسب قدرت فائقه جریان داشت و همچنین دورۀ نسبتا کوتاه انتشارش، در شکل دادن به چنین استمرار و پیگیری شاخصی مؤثر بوده است.

میر جعفر جوادزادۀ خلخالی که بعدها به پیشه وری شهرت یافت، از چهره های مهم تحولات ایران در سال های بعد از جنگ جهانی دوم بود، که در سال های نخست دهۀ 1300 شمسی، با پشت سر داشتن تجربه ای انقلابی در میان کارگران ایرانی باکو و نهضت انقلابی ایران از سال های بعد از جنگ اول جهانی، برای  مدتی کوتاه - پنج ماه - نگارش بخش عمده ای از سرمقاله های روزنامۀ حقیقت را برعهده داشت. استبداد ناشی از قدرت گرفتن رضاخان سردار سپه که به سلطنت مطلقۀ او در مراحل بعد منجر شد، نه فقط به توقیف حقیقت که در نهایت به سرکوب و تعطیل هرگوه حرکت سیاسی مستقل در کشور منجر شد. عرصه ای از فضای مطبوعاتی کشور که در آن، رشته مقالات و نوشته های این نویسنده انتشار یافت، شرایطی بود که موجب شد مطالب مطرح شده هم به لحاظ موضوعی - بحث آزادی و انقلاب در نهضت کارگری به طور اخص و تحولات سیاسی کشور در آن سال ها به طور کلی - و هم از نظر شیوۀ بحث و انسجام نهفته در آن، مجموعۀ شاخص و شایان توجهی شود.

کتاب حاضر به کوشش رحیم رئیس نیا حاوی 72 اخبار و مقاله است که از نظر خوانندگان می گذرد.

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

زهرا علیزاده بیرجندی

بر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف