معرفی کتاب

شهر حله در سده پنجم هجری به دست خاندان شیعی بنی مزید بنا شد. مزیدیان شاخه ای از اعراب قبیله بنی اسدند که در نتیجه تحولات تاریخ اسلام در سده های نخستین در محلی میان هیت و کوفه استقرار یافتند و در دوران اقتدار آل بویه با حمایت و پشتیبانی حکمرانان شیعی بویه ای به قدرت رسیدند. امیران این خاندان خود از دانش و فضیلت بی بهره نبودند. روحیه علم دوستی و دانش پروری آنان به همراه امنیت پایدار حله و موقعیت جغرافیایی مناسب آن باعث گردید شیعیان، سادات و خاندان های علمی راهی حله شوند؛ به گونه ای که این شهر به یکی از پایگاه های رسمی شیعیان امامی و محل برگزاری محافل و حلقه های درسی آنان تبدیل شد. دانشوران شیعی با بهره مندی از فضای بحث و گفتگوی علمی به گسترش و هم افزایی علوم اسلامی خاصه در دانش هایی چون فقه، حدیث و کلام مدد رساندند. مهم ترین رویداد کلامی یعنی شکل گیری کلام فلسفی از دستاوردهای این حوزه عملی است. افزون بر این، حضور پرشمار شاعران و سرایندگان در حله آن شهر را به رقیبی جدی که توانایی هماوردی با بغداد را داشت، تبدیل ساخت. این نوشتار بر آن است تا بر اساس روشی توصیفی - تحلیلی، نخست اوضاع سیاسی حله در دوره مزیدیان را بررسی کرده و سپس نقش آن خاندان را در گسترش علم و ادب واکاوی نموده، آنگاه ویژگی ها و دستاوردهای حوزه علمی حله و نقش آن را در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی از اواخر سده پنجم تا سده نهم هجری بیان نماید.

فهرست مطالب: 

فصل اول: اوضاع سیاسی حله از آغاز تا سده دهم هجری

فصل دوم: اوضاع اجتماعی، اقتصادی و اداری

فصل سوم: اوضاع علمی و فرهنگی حله

فصل چهارم: نهضت ادبی حله

فصل پنجم: مکان ها و نظام آموزشی

فصل ششم: نقابت

فصل هفتم: روابط علمی حله با دیگر مراکز علمی