۳۰۳۵
۰
۱۳۹۶/۳/۷
صدرالدین عینی

صدرالدین عینی

پدیدآور: محمدجان شکوری بخارایی مصحح: مصطفی باباخانیناشر: انتشارات آرونتاریخ چاپ: ۱۳۹۵مکان چاپ: تهران

خلاصه

کتاب صدرالدین عینی یک تک نگاری مفصل درباره صدرالدین عینی که یکی از بزرگ ترین شاعران، نویسندگان، منتقدان، تاریخ نویسان و زبان شناسان تاجیک است، به شمار می رود. این کتاب، بدین سبب که زندگی و آثار یکی از ادیبان زبان فارسی را مورد تحقیق و پژوهش قرار می دهد، از نظر تاریخ ادبیات فارسی از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین این کتاب، یکی از کتابهای مهم در حوزه نقد ادبی است؛ زیرا مؤلف آن، تمام آثار عینی را از نظر نقد ادبی بررسی کرده است.

معرفی کتاب

کتاب حاضر را آکادمیسین، پروفسور، دکتر محمد جان شکوری بخارایی نوشته است و در سال 1978م انتشارات عرفان در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان چاپ کرده است. با اینکه نزدیک به چهل سال از چاپ این اثر می گذرد، هنوز این کتاب، نو و خواندنی است و سخنهای جدی دارد. به ویژه اینکه برای اولین بار در ایران چاپ شده است و در دسترس فارسی زبانان این سوی  مرز هم قرار گرفته است. البته نویسنده، چند مقاله پراکنده را درباره صدرالدین عینی در ایران منتشر کرده است، اما اینکه همه دیدگاهها و تحلیل و تفسیرها و مواد پژوهشی درباره عینی در یک اثر به طور یکجا گرد آورده شود و به عنوان یک منبع اساسی ارائه شود، می توان گفت در همین کتاب نمود پیدا کرده است. در واقع این اثر در زمره یکی از بهترین تحقیقات علمی و آکادمی به شمار می آید که با توجه به اینکه نویسنده اش دانش آموخته مکتبهای علمی - پژوهشی روسی است، در اساس متدولوژی روسی هم نوشته شده و به طورکلی بسیار روشمند تدوین یافته است؛ به گونه ای که این نظر می تواند الگوی بسیار مناسب و کاربردی ای برای نوشتن رساله های علمی دانشجویان باشد. 

این نوشتار یک تک نگاری (مونوگرافی) مفصل درباره صدرالدین عینی که یکی از بزرگ ترین شاعران، نویسندگان، منتقدان، تاریخ نویسان و زبان شناسان تاجیک است، به شمار می رود. این کتاب، بدین سبب که زندگی و آثار یکی از ادیبان زبان فارسی را مورد تحقیق و پژوهش قرار می دهد، از نظر تاریخ ادبیات فارسی از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین این کتاب، یکی از کتابهای مهم در حوزه نقد ادبی است؛ زیرا مؤلف آن، تمام آثار عینی را از منظر نقد ادبی بررسی کرده است. نویسنده با توجه به مکتبهای گوناگون نقد ادبی، آثار عینی را از منظرهای مختلف از قبیل نقد تاریخی، نقد فلسفی، نقد جامعه شناسانه، نقد روان شناسانه، نقد زبان شناسانه، و غیره بررسی کرده است و به ویژه از نظر استاتیکی و زیبایی شناسی، ارزش ادبی آنها را معلوم نموده است.

شایان یادآوری است که نویسنده کتاب بیشتر نثرهای عینی را محور نقد و بررسی خود قرار داده است که این خود دلیل دارد و آن اینکه عینی با اینکه شاعر توانمندی بوده و در جوانی به شاعری نام برآورده بوده است، خودش بعدها نثر را انتخاب کرده و تقریبا تمام آثارش را به نثر نوشته است. دیگر اینکه استاد شکوری بخارایی هم بیشترین تحقیقاتش درباره نثر معاصر تاجیک بوده است؛ به ویژه اینکه وی پیش تر ویژگیهای غایوی و بدیعی یادداشتهای عینی (1966م) را نوشته است. البته ناگفته نماند که مؤلف در این کتاب، علاوه بر آثار ادبی عینی، به آثار تاریخی و نیز مقاله های او نیز توجه کرده است. همچنین به مسئله زبان، توجه اساسی نموده است؛ زیرا عینی خود یکی از مسئله هایش زبان بود و در این زمینه، مطالب زیادی نوشته است.

در جایها و بابهای گوناگون کتاب، از سرگذشت و شرح حال عینی و تاریخ حیات و اتفاقات و وقایع دوران او سخن می میان آمده است؛ از این رو، از انقلابهای روسیه، زیاد سخن به میان آمده است. به سبب اینکه عینی خود فرزند انقلاب است و تمام آثارش را در اساس و زمینه انقلاب و اندیشه های سوسیالیستی نوشته است، طبیعی است که منتقد آثار عینی و پژوهشگر تاریخ حیات او نیز بدین مسائل توجه کند و نوشتار خود را بر همان پیایه تنظیم و تدوین نماید.

کتاب صدرالدین عینی از یک مقدمه با عنوان «آغاز سخن»، هفت باب، «انجام سخن» و سالشمار عینی با عنوان «سنه های اساسی حیات و ایجادیت ص. عینی» تشکیل شده است. مصحح کتاب، تلاش کرده است که به کمک علائم سجاوندی و یا اعراب گذاری و رعایت نکات جدید ویراستاری، متنی پاکیزه و منقح ارائه دهد. بیشترین منابعی که نویسنده برای نوشتن این کتاب استفاده  کرده است همان آثار عینی است که در 13 جلد تحت عنوان کلیات در تاجیکستان منتشر شده است و ایشان درون متن به جلد و شماره آن ارجاع داده است. مصحح نیز برای نوشتن تعلیقات از منابع گوناگونی استفاده کرده است.

فهرست ابواب کتاب:

باب اول: راههای زندگی

باب دوم: جستجوی قهرمان

باب سوم: زحمت کش عادی، خلق و تاریخ

باب چهارم: اساسهای ملی و بین المللی

باب پنجم: انکار و تصدیق

باب ششم: تاریخ در خدمت امروز و فردا

باب هفتم: شخص و تاریخ

 

 

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

زهرا علیزاده بیرجندی

بر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف

منابع مشابه بیشتر ...

مردم شناسی اقوام و ایلات ایران

مردم شناسی اقوام و ایلات ایران

علی بلوکباشی

جستارهایی که در کتاب حاضر آمده گوشه ای از کوشش های پیگیر نویسنده در راه شناخت شکل زندگی و شیوه ی معی

آسیای میانه: تحول سیاسی - فرهنگی و روزنامه نگاری به زبان فارسی (1320-1289) خورشیدی

آسیای میانه: تحول سیاسی - فرهنگی و روزنامه نگاری به زبان فارسی (1320-1289) خورشیدی

ناصرالدین پروین

گسسته شدن پیوندهای ایران با حوزه ای که اینک به عنوان آسیای میانه یا ورارود از آن یاد می شود. یکی از