۲۶۲۷
۰
۱۳۹۶/۹/۱۱
تداوم و تحول در تاریخ نگاری ایران؛ بررسی و تحلیل آثار شهاب الدین عبدالله خوافی(حافظ ابرو)

تداوم و تحول در تاریخ نگاری ایران؛ بررسی و تحلیل آثار شهاب الدین عبدالله خوافی(حافظ ابرو)

پدیدآور: غلامرضا امیرخانی ناشر: انتشارات طرح نقد تاریخ چاپ: ۱۳۹۵مکان چاپ: تهران

خلاصه

پژوهش حاضر بررسی آثار و اندیشه ای یکی از تاریخ نگاران و جغرافیدانان برجسته ایران و زبان فارسی است. حافظ ابرو که در مقام یک مورخ، آثار متعددی را درباره ی تاریخ ایران و جهان نگاشته و رویدادهای هم عصر خود را نیز به دقت بازگو کرده، تا کنون آن چنان که باید و شاید، مورد تحقیق واقع نشده است. در این تحقیق سعی بر آن بوده که اهمیت و جایگاه وی به مثابه مورخی چیره دست و جغرافیدانی ماهر بر مبنای نگاشته ها و همچنین با توجه به اوضاع سیاسی- اجتماعی ایران در قرن نهم مورد بحث و گفتگو واقع شود.

معرفی کتاب

تاریخ نگاری ایرانیان در قرن نهم از جنبه کیفی و به ویژه از نظر کمی، گسترش انکارناپذیری دارد. این رشد فزاینده، صرف نظر از عوامل گوناگون، در درجه اول به سبب نوعی مشروعیت بخشی از جانب متون تاریخی به زمامداران حاکم است. به همین دلیل، متون تاریخی عصر تیموری، نه تنها منعکس کننده رویدادهای عصر خود به شمار می روند، بلکه با بررسی آنها می توان نگرش های سیاسی، مذهبی و فرهنگی مورخ و در نگاه کلی تر، دستگاه حاکمه را نظاره کرد. 

نگاشته های حافظ ابرو (درگذشت 833ق)، به عنوان مورخ محوری نیمه نخست حکومت تیموریان ایران و در مقام یکی از پرکارترین تاریخ نگاران زبان و ادب پارسی، اهمیت به سزایی در شناخت اوضاع فرهنگی و سیاسی ایران در سده نهم هجری به ویژه خراسان بزرگ دارد. فرهنگ و اجتماع ایران در این برهه از تاریخ، که هنوز حملات خانمان سوز تیمور را از یاد نبرده، برآیندی از تلاقی ارزش های ایرانی با فرهنگ ترکی - مغوی از یک سو و از سوی دیگر رشد و گسترش تفکرات شیعی و صوفی گری در برابر متشرعان و فقیهان اهل سنت نزدیک به حکومت مرکزی است. شرایطی که در آغاز سده بعد به روی کارآمدن دولت صفویان کمک شایان توجهی کرد.

پژوهش حاضر بررسی آثار و اندیشه های یکی از تاریخ نگاران و جغرافیدانان برجسته ایران و زبان فارسی است. حافظ ابرو که در مقام یک مورخ، آثار متعددی را درباره ی تاریخ ایران و جهان نگاشته و رویدادهای هم عصر خود را نیز به دقت بازگو کرده، تا کنون آن چنان که باید و شاید، مورد تحقیق واقع نشده است. در این تحقیق سعی بر آن بوده که اهمیت و جایگاه وی به مثابه مورخی چیره دست و جغرافیدانی ماهر بر مبنای نگاشته ها و همچنین با توجه به اوضاع سیاسی- اجتماعی ایران در قرن نهم مورد بحث و گفتگو واقع شود. انجام این تحقیق به سبب کثرت آثار حافظ ابرو و همچنین دستنویس بودن بخش عمده ای از نوشته های او و پراکندگی این نسخه ها در کتابخانه های مختلف داخل و خارج ایران با دشواری هایی همراه بود که حتی المقدور در راه رفع آن اقدام گردید.

فهرست فصل های کتاب:

فصل اول: زمانه و زندگی حافظ ابرو

1- نگاهی به اوضاع فرهنگی و اجتماعی ایران در نیمه نخست قرن نهم هجری

2- زندگینامه حافظ ابرو

3- حافظ ابرو در آثار متاخران

فصل دوم: تاریخ نگاری در نیمه نخست حکومت تیموریان

1- زمینه ها و ریشه ها

2- پیدایش و تکامل 

3- عصر شاهرخ

فصل سوم: آثار حافظ ابرو

1- ذیل ظفرنامه شامی

2- تاریخ شاهرخ

3- ذیل جامع التواریخ رشیدی

4- جغرافیا

5- مجموعه تاریخی

6- مجمع التواریخ سلطانیه

7- آثار منتسب

فصل چهارم: بینش: تداورم در اندیشه سیاسی و فرهنگی

1- تاریخ به مثابه علم

2- تاریخ نگاری حافظ ابرو و گرایش های فرهنگی دربار هرات

3- تاریخ نگاری و مشروعیت بخشی

4- بینش مذهبی

فصل پنجم: سبک تاریخ نگاری: تداوم و تحول در روش ها

1- الگوها و منابع مورد استفاده

2- روش های ارائه  اطلاعات

3- سیر تحول در تاریخ نگاری حافظ ابرو

فصل ششم: اقتباس و استناد: تحول در شیوه ها

1- شیوه های نقل از منابع

2- استناد به منابع

3- منابع اصلی تاریخی مورد استفاده حافظ ابرو در تدوین ربع های چهارگانه مجمع التواریخ

 

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

زبان و اندیشه در جهان اسلام

زبان و اندیشه در جهان اسلام

محمود محمدعلی

اثر پیش رو تلاش شایسته ای در زمینۀ روایت زبان عربی به عنوان زبان تفکر قدیم ماست. روایتی که چون قوام