معرفی کتاب

آثار مکتوب باقی مانده از علمای سلف سرمایه ی ارزشمند علمی، فکری و دینی است که از یک سو زیربنای اندیشه، اخلاق، اعتقادات، احکام شریعت و تکالیف دینی جامعه ی اسلامی است و از دیگر سو منشأ تمدن اسلامی و نماد هویت دینی و فرهنگی مسلمانان به شمار می آید.

با توجه به شرایط زمانی و ضرورت های نوین پژوهشی و نیاز روزافزون دانش پژوهان و محققان علوم اسلامی، حوزه های علمیه و مراکز علمی و پژوهشی برای دستیابی به سرچشمه های زلال معرفت دینی و شناخت رهبران و متفکران واندیشه های آنان، بازشناسی میراث علمی و دینی و شناساندن آن و سپس تصحیح، تحقیق، تنقیح و نشر آن برای تسهیل دستیابی به منابع تفکر و اندیشه ی دینی ضرورتی انکارناپذیر است.

 آثار حکیم ابونصر فارابی در نزد علمای اسلامی و غیراسلامی ازمنابع دست اول علوم نظری، سیاسی و اجتماعی است. بر اهل فن پوشیده نیست که نوشته های این عالم فرزانه پر از ابداعات و نکات علمی در ابعاد مختلف فلسفی، کلامی ، منطقی، سیاسی، اخلاقی، هنری و ... است. آشتی میان حکمت و شریعت، عقل و دین، اخلاق و سیاست و اعتقاد به ولایت مطلقه حاکم و امام ازویژگی های آثار فارابی است. با این وصف تاکنون آن طور که باید آثار این فیلسوف عظیم القدر با تحقیق و تصحیح مناسب به زیور طبع آراسته نشده و هنوز برخی ازرسائل مهم او در دسترس جوینگان قرار نگرفته است. لذا شایسته است تمام آثار این فیلسوف بزرگ اسلامی با نسخه شناسی دقیق و همه جانبه و تحقیق مناسب در یک مجموعه ی کامل آماده سازی و عرضه شود. کتاب پیش رو در صدد انجام این مهم است.

مرکز احیای آثار اسلامی به عنوان یکی از واحدهای اصلی بخش تحقیقات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی در سال 1366 با هدف بازسازی انتقادی متون اسلامی شیعی آغاز به کار کرد. این مرکز با بهره گیری از محققان نامور تصحیح انتقادی متون و استفاده از آخرین یافته های این عرصه، تا کنون آثار مهمی از تراث ماندگار علمی شیعه به صورت تکی، مجموعه رسائل یا به صورت موسوعه تحقیق منتشر کرده است. 

کتاب پیش رو در صدد معرفی طرح پژوهشی موسوعه حکیم ابونصر فارابی و بیان مراحل و شیوه های پژوهشی طرح مذکور و گزارشی مختصر از سایر فعالیت های پژوهشی این مرکز است که در هفت فصل تنظیم و ارائه شده است.   

فهرست مطالب:

فصل اول: معرفی مرکز احیای آثار اسلامی

فصل دوم: فرایند تحقیق و تصحیح

فصل سوم: شیوه نامه ی تحقیق و تصحیح

فصل چهارم: طرح موسوعه ی حکیم ابونصر فارابی

فصل پنجم: کارنامه ی پژوهشگاه در ارائه ی موسوعه ها و مجموعه ها

فصل ششم: کتاب شناسی و نسخه شناسی آثار حکیم ابونصر فارابی

فصل هفتم: معرفی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی