معرفی کتاب

قواعد السلاطين اثر سيد محمد ملقب به عبد الحسيب فرزند سيد احمد علوي است. اين سيد احمد از دانشمندان برجسته دوره مياني صفوي و داماد شخصيت معروف اين دوره، ميرداماد است. بسياري از نسل ميردامادي ها از نسل همين مير سيد احمد هستند که به نوعي به خاندان محقق کرکي هم بستگي دارند.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

کتاب قواعد در رديف آثار سياسي در ادبيات سياسي ايراني است که نمونه برجسته آن از همين دوره، کتاب روضه الانوار محقق سبزواري است.

اين قبيل آثار نشانگر نوع فکر ايراني ها در روزهاي پس از اسلام به مقوله سياست است. بخشي از آن افکار متأثر از افکار و ادب ايراني و بخشي هم برگرفته از آثار اسلامي است.

در اين قبيل کتابها بخش مهمي به نقل قصص و حکايات سياسي اختصاص دارد که بيش از همه موضوع هدايت را هدف گرفته است.

قاعده هاي کتاب به اين شرح است

قاعده اول در عدالت

قاعده دوم در سخاوت

قاعده سوم در آنچه طالب به سبب طلب مستحق چه امري است

قاعده چهارم در بيان رد سوال است

قاعده پنچم در فضيلت شکر است

قاعده ششم در رفع ظلم است

قاعده هفتم در خلوص نيت سلطان در باب رعيت است

قاعده هشتم در صدور حلم و تسکين غضب است

قاعده نهم در صحبت اغيار و مصاحبت نيکوکار است

قاعده دهم در اغتنام فرصت و طلب نيکنامي است

قاعده يازدهم در بيان ارتکاب به خيرات است

قاعده دوازدهم در بيان تعيين و سلوک امرا و ارکان دولت است.

در کتاب شرحي هم از ميرداماد و روابط وي با شاه صفوي و اصولا جايگاه خاندان آنان به لحاظ سياسي آمده است.