۳۵۲۱
۰
۱۳۸۴/۳/۹
کشف حجاب، زمينه ها، پيامدها و واکنش ها

کشف حجاب، زمينه ها، پيامدها و واکنش ها

پدیدآور: مهدي صلاح

معرفی کتاب

کودتاي 1299، تغيير سلطنت قاجار به پهلوي و روي کار آمدن رضا شاه، منشأ وقايعي در کشور گرديد که رسميت يافتن کشف حجاب از جمله اين رخدادهاست. مهدي صلاح نويسنده کتاب کشف حجاب، در يک مقدمه، شش فصل و در پايان با نتيجه گيري خود سعي نموده با استفاده از اسناد و منابع تاريخي به سير کشف حجاب با توجه به زمينه ها، پيامدها و واکنش هايي که اين مسأله در زمان رضاشاه به همراه داشت بپردازد. وي پايان کتاب 379 صفحه اي خود را به فهرست منابع، پيوست ها که شامل متن اسناد، اسناد و تصاوير مي باشد و نيز فهرست اعلام اختصاص داده است.
نويسنده در پژوهش خود از دو دسته منابع اصلي و فرعي استفاده نموده که در مقدمه به صورت نسبتا مفصل آن ها را مورد نقد قرار مي دهد. منابع اصلي وي را اسناد تاريخي کشف حجاب قبل از شهريور 1320 شامل: اسناد عادي و محرمانه، اسناد تاريخي کشف حجاب بعد از شهريور 1320، نشريات و مجلات شامل: زبان زنان، مجله جمعيت نسوان وطنخواه ايران، عالم نسوان، مجله ايرانشهر و منابع فرعي وي خاطرات و تاريخ هاي سياسي، اجتماعي آن دوران شامل: خاطرات و خطرات، سي خاطره از عصر فرخنده پهلوي، مأموريت براي وطنم، رستاخيز ايران و تاريخ معاصر ايران در برمي گيرد.
مؤلف در فصل اول با توجه به دو بعد تاريخي و ديني حجاب، بررسي ريشه هاي تاريخي کشف حجاب را جستجو در مسأله تجدد طلبي - ضمن بيان ديدگاه هاي مختلف آنان نسبت به اين امر - دانسته که از عصر قاجار آغاز شده و در زمان رضا شاه فرصت عملي شدن اين طرح در سطح وسيع و تسريع در آن فراهم آمد. وي تأثير افکار تجددطلبانه در تغيير پوشش زنان و مردان ايراني عصر قاجار و سير شتابنده آن در عصر پهلوي به صورت وضع قوانين عرفي و تجديد سازمان قوه قضائيه، تغيير نظام آموزشي و گسترش سازمان هاي آموزشي به شيوه غربي، ترويج و تحميل لباس و کلاه اروپايي به ايرانيان و رفع حجاب از زنان را مورد بررسي قرار داده است.
در فصل دوم نويسنده به زمينه هاي فکري داخلي و خارجي اين جريان پرداخته و اتحاد شکل البسه مردان، برگزاري کنگره زنان شرق در ايران، گسترش مدارس دخترانه به شيوه کشورهاي اروپايي، سفر رضا شاه به ترکيه و تشکيل کانون بانوان را از زمينه ها و مقدمات کشف حجاب در ايران مي داند.
فصل سوم، اعلام کشف حجاب و اقدامات سازمان يافته براي پيشبرد آن شامل گام هاي آغازين کشف حجاب به لحاظ نظري و عملي، بخشنامه عمومي اعلام کشف حجاب، هفدهم دي ماه 1314 و اعلام رسمي کشف حجاب و نيز اقدامات تبليغي و بازدارنده و انتظامي که جهت پيشبرد کشف حجاب انجام شد را مورد بررسي قرار داده است.
فصل چهارم هم به سير کشف حجاب در شهرها، ولايات و مناطق عشايري اختصاص دارد.
فصل پنجم نيز واکنش اقشار مختلف روشنفکران، دولتمردان، روحانيون، زنان که شامل زنان امراء، رجال سياسي و اشراف، زنان روشنفکر و تحصيل کرده، زنان ساير طبقات شهري، زنان روستايي و عشايري در برابر کشف حجاب و واکنش دولت در قبال مخالفين، قبل و بعد از شهريور 1320 و خروج اجباري رضا شاه از کشور را مورد بررسي قرار مي دهد.
در فصل ششم و پاياني، نويسنده پيامدهاي اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و سياسي کشف حجاب را از دو بعد مثبت و منفي از ديدگاه موافقان و مخالفان مورد توجه قرار داده است.
مهدي صلاح در بررسي پيامدهاي سياسي کشف حجاب به بيان جملاتي از امام خميني (ره) در زمينه کشف حجاب اشاره نموده که به عنوان سخن پاياني در معرفي کتاب به آن اشاره مي گردد.
«ما مي گوييم زن ها را به اسم آزادي و ترقي به فساد نکشيد و منحرف نسازيد. شما حساب کنيد در اين بيست و چند سالي که از اين کشف حجاب مفتضح مي گذرد چه چيزي عايد زن ها شده، چه چيزي عايد مردها شده و چه چيزي عايد اين مملکت گرديده است».

{نوشته: منيره شريعت جو}
نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر

منابع مشابه بیشتر ...

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

محسن رفعت

کتاب پیش رو تلاشی است برای فهم روش تفسیری ابن ابی الحدید و می کوشد روش تعامل او با حدیث و روایت را د

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر