یادی از مرحوم آیت الله خادمی اصفهانی
خلاصه
اخیرا کتابی حاوی دو بخش، شامل نامه ها و اسناد مرحوم آیت الله خادمی و نیز فهرستی از نسخه های خطی ایشان انتشار یافته و بدین ترتیب یک بار دیگر نام این بزرگمرد به میان آمده است.آیت الله خادمی از استوانه های علمی اصفهان در طول سالیان بود، مردی که عالمانه علمای نجف را درک کرده بود و برای اداره حوزه اصفهان به این شهر آمده و دیرزمان رهبری مذهبی این شهر را بر عهده داشت. همان زمان عالمان برجسته دیگری از جمله مرحوم خراسانی در این شهر و حوزه بودند. بعدها آقای طاهری هم که از شاگردان بسیار خوب مرحوم داماد بود به اصفهان آمد. در جریان انقلاب، دو خط تند و کند پدید آمد و مشکلاتی از بابت نزاع میان آنها بر این شهر عارض شد. در این میان، آیت الله خادمی که سالها به انقلاب خدمت کرده بود، چنان وانمود شد که گویی انقلابی نبوده و از این بابت مورد هجمه فراوان قرار گرفت. اکنون سالیانی چند از آن ماجراها گذشته و بعدها زمانه چنان شد که دیگران هم چندان در این شهر خوش ندیدند. شرحی از اسناد ساواک در باره ایشان به عنوان «خادم شریعت» چاپ شده که خدمات آن مرحوم را در انقلاب نشان می دهد.
آنچه اکنون چاپ شده، مجموعه ای است از نامه های خصوصی که افرادی از مراجع و علما برای آیت الله خادمی نوشته اند. در این میان نامه های مرحوم آیت الله میلانی طی سالهای دراز برای ایشان نوشته می شده و حاوی نکات مهمی در باره مسائل انقلاب و نیز مسائل آخوندی این شهر است. نامه هایی هم از امام خمینی به آیت الله خادمی در این مجموعه هست که جالب توجه است. قدیمی ترین آنها مربوط به سالهای 1382 و 1384 ق یعنی سالهای 42 ـ 44 و بعد از آن است. در یک نامه که گویا به بیشتر علمای شهرها نوشته شد امام به ایشان نوشتند تا از خطیبان مطرح کند تا مسائل انقلاب را مطرح کنند. در میان اینها نامه هایی برای اجازه استفاده از سهم امام هم دیده می شود. در یک نامه امام از ایشان خواسته است تا برای آشنا کردن مردم بختیاری مبلغانی را به آن نواحی اعزام کند. در نامه ای دیگر از ایشان خواسته است که به خاطر وضعیت بد مالی در نجف، بخشی از پول های سهم امام را به هر صورت شده به نجف برساند. اعلام وصول کتاب رهبر سعادت که آیت الله خادمی نوشته در نامه ای دیگر آمده است. نامه دیگری در باره سالن مدرسه احمدیه است که از ایشان خواسته مانع از دخالت افراد خاصی شده و این موسسه تبلیغی با احتیاط کامل اداره شود. نامه های دیگری از آیت الله گلپایگانی، چندین نامه از شهید محمد باقر صدر، یک نامه از مرحوم نواب صفوی با تاریخ مهر ماه 1334 ش. تعدادی از نامه های آیت الله خادمی هم به دیگران در این کتاب آمده است. تعدادی از تصاویر ایشان، همراه با زندگینامه ای از ایشان هم در این کتاب آمده است. این مطالب تا صفحه 160 آمده است.
بخش بعدی کتاب فهرست نسخه های خطی مرحوم آیت الله خادمی است که فرزند ایشان محمد علی آنها را فهرست کرده و با مراجعه و نظارت چندتن از نسخه شناسان قم، تدوین نهایی یافته است. در این فهرست 309 نسخه خطی ایشان شناسانده شده که در بین آنها نسخه های ارجمندی هم وجود دارد. تقریبا بیش از 95 درصد نسخه ها، دینی شامل فقه و اصول و تفسیر و حدیث است. در بین آنها نسخ کلامی هم دیده می شود که یکی از آنها رساله ای در رد نصارا است (ش 98). به علاوه نسخه های معرفی شده، بسیاری از علمای اصفهان است که به صورت خانوادگی به مرحوم آقای خادمی انتقال یافته است. از تعدادی از صفحات پایانی این نسخ تصاویری در پایان کتاب آمده است. صفحاتی نیز که اجازات قابل توجهی روی آنها بوده در بخش پایانی به صورت عکسی به چاپ رسیده است. در یک بلاغ که روی نسخه ای از تهذیب الاحکام آمده و از سال 1052 است، نویسنده که سید شولستانی است به فرار خود از نجف به سبب هجوم نیروهای رومیه یعنی عثمانی ها تصریح کرده است: او می گوید که این نسخه را در شیراز نوشته بعد الفرار من المشهد الغروی من خوف ... من الطائفة الشومیة الرومیة.
باید از موسسه شیعه شناسی و شخص استاد رضا مختاری سپاسگزار بود که با انتشار این اثر بار دیگر از این بزرگ مرد دین یاد کرد و این اثر علمی را به دست جامعه دینی و علمی ما سپرد.
مرحوم آیت الله خادمی صبح دوشنبه بیستم اسفند ماه 1363 درگذشت و امام از ایشان به عنوان «عالم عادل متعهد و خدمتگزار به اسلام و مسلمین» یاد کرده نوشتند: «این عالم متقی، به حق خادم صادق شریعت و حافظ حدود اسلام و سرمشق تقوی و علم و عمل برای دیگران بود». سزاوار است که برای سال آینده که سی ام سال درگذشت ایشان است مراسمی به پاس خدماتشان در اصفهان برگزار شود.
پربازدید ها بیشتر ...
کتاب التوحید ابن خزیمه و تصویری که از خداوند ارائه داده است
رسول جعفریانابن خزیمه (223 - 311) از علمای اهل حدیث، نویسنده یک کتاب حدیثی با عنوان «صحیح»، و اثری مهم در «توحید
تفسیر نامه تاریخی شاه عباس به مفتی روم
رسول جعفریاناین نامه مهم تاریخی که به انشای نصیرای همدانی نوشته شده، بر محور برخی از مهم ترین اختلافات مذهبی ایر
دیگر آثار نویسنده بیشتر ...
گزارشی از ذیل شرح مواقف در باره فرق اسلامی
رسول جعفریانقاضی عضد ایجی در مواقف، و شارح کتاب او، سید شریف جرجانی، در پایان این کتاب، گزارشی از فرق اسلامی به
سراج السالکین در ملل و نحل از دوره صفوی (یک معرفی کوتاه)
رسول جعفریاندانش ملل و نحل از پس از قرن ششم ضعیف شد و بیشتر آنچه نوشته شد، حاوی مطالب تکراری بود. علتش هم این بو
نظری یافت نشد.