کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران

۳۰۹۴

۱۳۹۳/۰۵/۲۹

نقاشی تربت حمزه از سال 1056 هجری

پدیدآور: رسول جعفریان

نقاشی تربت حمزه سیدالشهداء رسول جعفریان

خلاصه

این نقاشی هم محل شهادت را و هم محل دفن را نشان می دهد و از این جهت توجه تاریخی نقاش را نسبت به واقعه نشان می دهد.

پانزدهم شوال سال سوم هجرت، و امسال مصادف با21 مرداد [یعنی سه شنبه هفته قبل] روزی است که جنگ احد در آن اتفاق افتاد و طی آن بیش از هفتاد نفر از مسلمانان از مهاجر و انصار از جمله حمزه سید الشهداء به شهادت رسیدند.

این نبرد در سه کیلومتری شمال مدینه، در دامنه کوه احد رخ داد. از همان زمان، قبر حمزه، مزار فاطمه زهرا (س) و شمار دیگری از زنان مدینه بود. بعد از آن نیز یکسره مورد احترام بود تا آن که در سال 1343 ق این مزار بدست وهابی های داعشی [؟] صفت تخریب شد. به زعم این جماعت، تمام مسلمانان و زعما و خلفا و امیران ادوار مختلف اسلامی، تا زمان ظهور اینان، لابد از دین بیرون بوده و بر شرک روزگار را سپری می کرده اند و فقط اینها موحدند!

این نقاشی هم محل شهادت را و هم محل دفن را نشان می دهد و از این جهت توجه تاریخی نقاش را نسبت به واقعه نشان می دهد.

عسکهایی از اواخر قرن نوزدهم و اوائل قرن بیستم از مزار حمزه هست. اما این روزها در یک نسخه منظوم ترکی، یک نقاشی از مزار حمزه یافتم که تاریخ آن بالنسبه قدیمی است یعنی سال 1056 هجری.

این ایام و نقاشی یاد شده، بهانه ای شد تا از آن شهید بزرگوار که سخت مورد علاقه رسول خدا (ص) بود یاد کنم.

گفتنی است که هر ساله مراسم بزرگداشتی برای حمزه در شام روز پانزدهم شوال در منزل حضرت آیت الله علامی در تهران برگزار می شود که متاسفانه بنده تاکنون توفیق حضور نداشتم. این هم رسمی است که از ایشان آغاز شده است.

14-8-19-122135%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87.j

14-8-19-12285%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87%20

بعد از این که نقاشی بالا را گذاشتم آقای جزینی نقاشی دیگری از مزار حمزه، باز هم از یک نسخه ترکی با تاریخ 1026 برایم ارسال کرد که اینجا می گذارم. معلوم می شود یا این اساس آن است یا هر دو اساس واحدی دارند.

14-8-19-225529%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87%2