۳۴۶۲
۰
۱۳۹۳/۱۰/۰۴

چهار کتیبه از چهار پادشاه در مسجد جامع اصفهان

پدیدآور: رسول جعفریان

خلاصه

هرچه در باره این مسجد بزرگ و عزیز گفته شود اندک است، اما آنچه در پی می آید تنها چند عکس از چند کتیبه آن است، حاصل یک گذر، آن اندازه که علاقه مندان به هنر را که موفق به بازدید این مسجد نشده اند تحریک کند تا از آنجا دیدن کنند.

در سفری که 20 آذر 93 به اصفهان داشتم و گزارش آن را تحت عنوان گشت نیم روزه در اصفهان با تصاویر دیدنی نوشتم، روز بعد، یعنی صبح جمعه یعنی 21 آذر همراه با فرزندم جعفر سری به مسجد جامع و زیارت مقبره علامه مجلسی زدم. مسجد جامع واقعا جای باشکوهی است. بسیار زیبا و دیدنی. از بهترین آثار موجود در ایران. گشت ما کوتاه بود. اما موفق شدم چهار عکس از چهار کتیبه مربوط به چهار پادشاه بگیرم. به هر حال قدمای از شاهان و امیران، برای ساختن بناها مایه گذاشته اند و تلاش کرده اند. در کنار آن لابد مسائل دیگری هم بوده که در تواریخ نوشته اند. برای هر کدام باید حسابی باز کرد و جمع و منهای آنها هم قدری با مورخان است و بعدش هم با خدای متعال. برای من جالب بود که در یک مسجد چهار کتیبه از چهار پادشاه باشد که همه هم شیعه هستند، با این که اصل این مسجد سلجوقی است و ایوان نظام الملک آن هم شناخته شده.

نخست اثر از سلطان محمد خدابنده نخستین پادشاه شیعه در دولت ایلخانی که محراب او در این مسجد از زیباترین محراب های گچبری ایران است. نام او با این القاب در میانه این محراب با تعبیر «غیات الدنیا و الدین ظل الله فی الارضیین» آمده و سپس نام وزیر او محمد ساوی. شرح کامل این کتیبه را مرحوم هنر فر آورده و نوشته که نام دوازده امام هم در آن آمده است: این هم عکس محراب:

14-12-24-17239%D9%85%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D

کتیبه دوم از شاه طهماسب صفوی (م 984) است که بیش از پنجاه سال بر ایران فرمانروایی کرد و در مذهبی کردن ایران بیشترین نقش را داشت:

14-12-24-172457%D8%B7%D9%87%D9%85%D8%A7%


کتیبه دیگر از شاه سلیمان صفوی (م 1105) است که فرزند عباس دوم و پدرس شاه سلطان حسین صفوی از سلاطین بنام دوره صفوی است که علامه مجلسی در دوره وی شیخ الاسلام شد و در دوره پسر او هم شیخ الاسلام بود تا آن که در سال 1110 درگذشت:

14-12-24-172627%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%

کتیبه دیگر از چهارمین پادشاه یعنی شاه سلطان حسین صفوی (سلطنت تا 1135) و کشته شده در سال 1137 بدست مهاجمان افغان است و مدفون در حرم حضرت معصومه (س) همراه با 34 تن از شاهزادگان که در آن واقعه کشته شدند.

14-12-24-172751%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86.

تفصیل اطلاعات مربوط به این مسجد در جاهای مختلف آمده که از آن جمله کتاب ارجمند گنجینه آثار تاریخی اصفهان اثر مرحوم استاد لطف الله هنرفر است که خدایش بیامرزد و اگر کسی تحریر جدید این اثر را که (خود در دستانشان دیدم) دست کم سه برابر شده بود در اختیار دارد برای چاپ آماده سازد.

14-12-24-174441001.jpg

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

مکتب درفرایند تکامل: نقد و پاسخ آن

آنچه در ذیل خواهد آمد ابتدا نقد دوست عزیز جناب آقای مهندس طارمی بر کتاب مکتب در فرایند تکامل و سپس پ

کتاب‌شناسی متنبی در ایران

فاطمه اشراقی - سیدمحمدرضا ابن‌الرسول

به منظور سهولت کار پژوهشگران، کتاب‌شناسی‌ای از تألیفاتی که درباره‌ متنبی این شاعر نامی عرب انجام گرف

منابع مشابه بیشتر ...

ریاض الجنه زنوزی اثری دایرة المعارفی در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی

رسول جعفریان

در زمستان سال 1402 موفق شدیم یک چاپ عکسی از کتاب ریاض الجنه زنوزی که اثری دایره المعرافی در حوزه فره

مرز غلو و اعتدال در عقاید شیعه از دید یک دانشمند عصر صفوی «محمد یوسف بیک»

رسول جعفریان

نوشته حاضر، مقدمه این بنده خدا برای کتاب «معرفة الابرار و نور الانوار فی معرفة الائمة الاخیار ع (تأل

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

ریاض الجنه زنوزی اثری دایرة المعارفی در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی

رسول جعفریان

در زمستان سال 1402 موفق شدیم یک چاپ عکسی از کتاب ریاض الجنه زنوزی که اثری دایره المعرافی در حوزه فره

مرز غلو و اعتدال در عقاید شیعه از دید یک دانشمند عصر صفوی «محمد یوسف بیک»

رسول جعفریان

نوشته حاضر، مقدمه این بنده خدا برای کتاب «معرفة الابرار و نور الانوار فی معرفة الائمة الاخیار ع (تأل