۳۱۲۳
۰
۱۳۹۳/۱۰/۰۴

چهار کتیبه از چهار پادشاه در مسجد جامع اصفهان

پدیدآور: رسول جعفریان

خلاصه

هرچه در باره این مسجد بزرگ و عزیز گفته شود اندک است، اما آنچه در پی می آید تنها چند عکس از چند کتیبه آن است، حاصل یک گذر، آن اندازه که علاقه مندان به هنر را که موفق به بازدید این مسجد نشده اند تحریک کند تا از آنجا دیدن کنند.

در سفری که 20 آذر 93 به اصفهان داشتم و گزارش آن را تحت عنوان گشت نیم روزه در اصفهان با تصاویر دیدنی نوشتم، روز بعد، یعنی صبح جمعه یعنی 21 آذر همراه با فرزندم جعفر سری به مسجد جامع و زیارت مقبره علامه مجلسی زدم. مسجد جامع واقعا جای باشکوهی است. بسیار زیبا و دیدنی. از بهترین آثار موجود در ایران. گشت ما کوتاه بود. اما موفق شدم چهار عکس از چهار کتیبه مربوط به چهار پادشاه بگیرم. به هر حال قدمای از شاهان و امیران، برای ساختن بناها مایه گذاشته اند و تلاش کرده اند. در کنار آن لابد مسائل دیگری هم بوده که در تواریخ نوشته اند. برای هر کدام باید حسابی باز کرد و جمع و منهای آنها هم قدری با مورخان است و بعدش هم با خدای متعال. برای من جالب بود که در یک مسجد چهار کتیبه از چهار پادشاه باشد که همه هم شیعه هستند، با این که اصل این مسجد سلجوقی است و ایوان نظام الملک آن هم شناخته شده.

نخست اثر از سلطان محمد خدابنده نخستین پادشاه شیعه در دولت ایلخانی که محراب او در این مسجد از زیباترین محراب های گچبری ایران است. نام او با این القاب در میانه این محراب با تعبیر «غیات الدنیا و الدین ظل الله فی الارضیین» آمده و سپس نام وزیر او محمد ساوی. شرح کامل این کتیبه را مرحوم هنر فر آورده و نوشته که نام دوازده امام هم در آن آمده است: این هم عکس محراب:

14-12-24-17239%D9%85%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D

کتیبه دوم از شاه طهماسب صفوی (م 984) است که بیش از پنجاه سال بر ایران فرمانروایی کرد و در مذهبی کردن ایران بیشترین نقش را داشت:

14-12-24-172457%D8%B7%D9%87%D9%85%D8%A7%


کتیبه دیگر از شاه سلیمان صفوی (م 1105) است که فرزند عباس دوم و پدرس شاه سلطان حسین صفوی از سلاطین بنام دوره صفوی است که علامه مجلسی در دوره وی شیخ الاسلام شد و در دوره پسر او هم شیخ الاسلام بود تا آن که در سال 1110 درگذشت:

14-12-24-172627%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%

کتیبه دیگر از چهارمین پادشاه یعنی شاه سلطان حسین صفوی (سلطنت تا 1135) و کشته شده در سال 1137 بدست مهاجمان افغان است و مدفون در حرم حضرت معصومه (س) همراه با 34 تن از شاهزادگان که در آن واقعه کشته شدند.

14-12-24-172751%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86.

تفصیل اطلاعات مربوط به این مسجد در جاهای مختلف آمده که از آن جمله کتاب ارجمند گنجینه آثار تاریخی اصفهان اثر مرحوم استاد لطف الله هنرفر است که خدایش بیامرزد و اگر کسی تحریر جدید این اثر را که (خود در دستانشان دیدم) دست کم سه برابر شده بود در اختیار دارد برای چاپ آماده سازد.

14-12-24-174441001.jpg

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

دوازده قصیده منقبتی چاپ نشده از دوازده شاعر قصیده سرا

سید عباس رستاخیز و سید رضا باقریان موحد

مقاله حاضر در بردارنده 12 مقاله منقبتی چاپ نشده از شعرای قصیده سرا است.

آثار و مقاله‌شناسی دکتر حسین مدرسی طباطبایی

محمدرضا رهبریان

سیدحسین مدرسی طباطبایی (متولد 1320 ش در قم) استاد و پژوهشگر علوم اسلامی، پس از تحصیلات جدید به حوزۀ

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

وصف شخصیت و آثار علامه مجلسی در هدایة العالمین (از سال 1142)

رسول جعفریان

کتاب هدایة العالمین توسط یکی از نوادگان مجلسی در اصول دین و در هند نوشته شده است. نویسنده به مناسبت

گزارشی از «باب الشیطان» (از کتاب الشجره) ابوتمام نیشابوری، منبعی با ارزش در باره فرق اسلامی

رسول جعفریان

گزارشی است از بخشی از کتاب الشجره که در باره فرق اسلامی است. نویسنده اسماعیلی مذهب و از اواخر قرن سو