برچسب ها: شیعی
۱۹ مقاله
مقالات
خلاصه
کتاب روح الاحباب و روح الالباب اثر ابوالفتوح رازی ـ صاحب تفسیر روض الجنان «480 ـ 552» ـ به تازگی در سه مجلد توسط عتبه حسینیه منتشر شده است. آنچه در پی می آید گزارش برخی از نکات مهم این کتاب است که در واقع، بخشی از اثر جدید الانتشار این بنده خدا با عنوان «مکتب و میراث شیعیان ری» است.
خلاصه
توجه و استناد انقلابیون به سیره سیاسی امام علی علیه السلام، از جنگ جمل به این سوی، همواره در منابع تاریخی منعکس شده است. از قرن سوم، از عهد نامه اشتر به عنوان یک متن سیاسی یاد و مورد استفاده قرار گرفته و بعدها در دوره صفوی و قاجار تا انقلاب اسلامی و پس از آن، چندین ترجمه و شرح برای آن نوشته شده است. در آستانه انقلاب، تصویر سیاسی تازه ای از امام ارائه شد که تا اندازه ای تحت تأثیر افکار افراطی و چپ قرار داشت. در این مقاله مروری بر این مسائل شده است.
خلاصه
سید مرتضی، نقطه اوج عقل گرایی در تفکر شیعی است، به طوری که بسیاری از آراء او متمایز از پیشینیان بود و بعد از او هم، برخی از آنها به فراموشی سپرده شده و کنار گذاشته شد. در این نوشته، خاستگاه عقل گرایی سید مرتضی از نظر توجه به مبحث معرفت شناسی توسط وی به عنوان رکن اول در تفکر، دیدگاه او در عدم حجیت خبر واحد به دلیل غیر علمی بودن آن، و نیز نقادی او نسبت به برخی از روایات شگفت مورد بحث قرار گرفته است. به علاوه، شهامت وی در مخالفت با احکام نجومی در ادامه مرور شده است.
خلاصه
متن حاضر، بیشتر یک یادداشت درسی و کلاسی است که به مناسبت شرحی در باره شکل گیری فرقه های اسلامی ارائه شده است. یک بخش کلیت شکل گیری دو جریان شیعی و عثمانی و ادامه گزارش زندگی حریز بن عثمان رحبی حمصی است که از محدثان عثمانی مذهب است که پس از آمدن دولت عباسی، به تدریج و آرامی تغییر مواضع داده اما اساسا و همچنان عثمانی باقی مانده است.
خلاصه
این نوشته یادی است از شکل گیری نهضت فهرست نگاری آثار امامیه با محوریت «الذریعه»، نهضتی که به هدف بازشناسی هویت شیعه امامی در اوائل قرن چهاردهم هجری صورت گرفت. شیخ آقابزرگ طهرانی به همراه جمعی این نهضت را بر اساس سنت فهرست نویسی در میان مسلمانان و با هدف نشان دادن جایگاه شیعه در میراث مکتوب اسلامی پدید آوردند. این گزارش برای سخنرانی در شب شیخ آقابزرگ طهرانی در دایره المعارف بزرگ اسلامی (شنبه 26/11/1398) تهیه و همانجا ارائه گردید.
خلاصه
گفتگویی است در باره مرحوم استاد جعفر مرتضی که با مجله حوزه انجام شده است. سعی کردم، به شماری از ویژگی های علمی و اخلاقی ایشان بپردازم.
خلاصه
به تازگی تصحیح جدیدی از کتاب نصیحة المشاور و تعزیة المجاور از عبدالله بن محمد بن فرحون یعمری (693 ـ 769) منتشر شده که بسیار چشم‌نواز و زیباست. این کتاب درباره تاریخ مدینه، در قالب اخبار مجاوران حرم نبوی(ص) در مدینه و در واقع، مشتمل بر اخبار اشخاصی از قاضیان و امامان مسجد و نیز امرای این شهر است که در این دوره زمانی در حوزه مناصب دینی یا سیاسی تأثیری داشته اند.
خلاصه
مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری در اواخر زمستان سال 1300 هجری شمسی (22 رجب 1340ق) وارد قم شد و این نقطه آغازین تأسیس حوزه قم است. بدین ترتیب ما پنج سالی تا صد ساله شدن حوزه قم فرصت داریم و به همین دلیل از هم اکنون باید برنامه هایی برای بررسی وضعیت قم در این صد سال داشته باشیم.
خلاصه
رساله ای از ملامحمد طاهر قمی، امام جمعه قم و متوفای 1098 یافتم که سعی کرده بود تعریف و تفسیری بسته از تشیع ارائه دهد، تفسیری که با روند اخباری گری در شیعه سازگار بوده و شیعه جامعه صفوی را که باید اخباری تر تر و تندتر موضع بگیرد، تعریف کند. به نظرم مرحله مهمی در صورت بندی شیعه است. ضمن آن که مولفه های اصلی همان اصول و مواد قبلی است، اما صورت جدید، ویژگی هایی دارد که نیازمند تامل بیشتر است.
خلاصه
زَهرالربیع از آثار معروف سیدنعمت‌الله جزایری عالم شیعی قرن یازدهم و دوازدهم هجری قمری و از شاگردان مجلسی دوم است. او عالمی ذوفنون بوده و در ادبیّت هم دست داشته است، لذا کتاب جُنگ مانندش سرشار از لطایف ادبی است. در این گفتار بعضی نکات، ترجمه و از لحاظ خوانندگان میگذرد. مرجع نویسنده، چاپ سنگی، تهران 1298ق است.
خلاصه
جمال الدين أبوالعباس، أحمد بن محمد بن فهد، الأسدي الحلي(756-841 هـ) الفقيه و العارف الشيعي البارز في القرن الثامن والتاسع الهجري،ترك هذا الفقيه أعمالاً متعدّدة في مختلف مجالات العلوم الإسلامية، سيما في الفقه الشيعي.
خلاصه
در این نوشتار نویسنده به معرفی دو مقاله پیرامون واقعه کربلا با موضوعات: بازسازی مجموعه‌ای از حافظه اسلامی در عصر متقدم و بازخوانی انقلابی یا رستگاری پارادایم کربلا در آینه سوگواری شیعیان، پرداخته است.
خلاصه
این کتاب مجموعه‌ای از هفتاد متن است که توسط فقیهان و متکلّمان شیعه دربارۀ مهم‌ترین باورهای دینی نوشته شده است. بیش از نیمی از این متون برای نخستین بار است که تصحیح و منتشر می‌شود.
خلاصه
در این نوشته سفینه‌ای از قرن هشتم هجری، متعلق به دانشمــندی شیعی گمنام، معرفی می گردد كه در نوع خود بی نظیر است و دربارۀ متون منقول شیعی از حدیث و دعا، مطالب جدیدی دارد و برای چند متن مهم شیعی، كهن ترین نسخه شناخته شده، محسوب می گردد.
خلاصه
منطقه جبل یا همان عراق عجم ـ گرچه شاید در باره تطبیق این دو بر هم کاملا یکسان نباشد و شامل محدوده ای میان اصفهان و همدان و ساوه و قم و کاشان می شود ـ یکی از فرهنگی ترین و فرهیخته ترین مناطق ایران در طول بیش از هزار سال از قرن سوم ـ چهارم به بعد است.
خلاصه
بسیاری تصورشان بر این است که ادب شیعی در زبان شیرین فارسی از دوره صفوی است، در حالی که شواهد فراوانی وجود دارد که از عصر فردوسی و کسایی و تا روزگار پیش از صفوی، هزاران بیت شعر در منقبت اهل بیت در زبان فارسی سروده شد و شاعران بزرگی چون صاحب علی نامه، نصرت رازی، کمال غیاث شیرازی و صدها نفر دیگر، چنان که حسن کاشی، تمام دیوانشان را در منقبت علی و آل او قرار دادند. در اینجا مروری داریم بر یک جنگ بسیار با ارزش از یک مداح که در سال 849 آن را فراهم آورده است.
خلاصه
پس از ماجرای عبدالله بن سبا، دروغی که در قرن دوم ساخته شد تا هویت تشیع را به لحاظ تاریخی زیر سوال ببرد، دومین ماجرای دروغ ، مربوط به نقش شیعیان در سقوط بغداد به دست مغولان است که به نام خواجه نصیر و ابن علقمی، سعی می شود شیعیان همدست یهود و نصارا معرفی شده و بانی و باعث نابودی دولت عباسی معرفی شوند. این همان بهانه ای است که شیعیان به عنوان احفاد ابن علقمی به طور مداوم هدف قتل عام های انتحاری وحشتناک بوده و ده ها هزار تن از آنان در کوچه و خیابان و قهوه خانه و غیره در این ده سال قتل عام شدند.
خلاصه
در سال 1318ق گزارشی از سکه های دوره ایلخانی و جلایری ضمن کتابچه ای در ترکیه چاپ شده که شماری از سکه های سلطان محمد خدابنده در آنجا معرفی شده است. این سکه نشانگر گرایش امامی اوست، برخلاف ایلخانان قبلی و سلطان ابوسعید، خلف وی که آنها همگی بر مذهب سنت بودند.