معرفی کتاب

سال 1343 ق در تاریخ وهابیت بسیار مهم است. در این سال، عبدالعزیز سوم ابن سعود به جنگ شریف حسین بن علی رفت و به حجاز حمله برد و مكه و مدینه و جدّه را تصرف کرد و سپس سلطنت خود را بر حجاز و نجد اعلام کرد. این تاریخ برای کسانی که تاریخ وهابیت در دوره دوم را پیگیری می‌کنند بسیار مهم است. کتاب فوق یکی از جدیدتری آثار اسنادی در این زمینه است که نامه‌های مختلفی را در بین سال‌های 1343 ـ 1346 ق گردآوری کرده و برای آگاهی از این دوره بسیار مهم است. نامه‌ها، احکام پادشاهی، مراسم‌ها و اتفاقات، سازمان‌ها، دیدارها و گفتگوهای رسمی و غیر رسمی در خلال این اسناد یاد شده است. از جمله نامه‌های مهم آن، چند نامه رد و بدل شده بین شریف علی بن حسین حکم جده و ابن سعود، استفتا از علمای مدینه درباره هدم قبور، یک گفتگو با ایران و ... است و از خلال همین نامه‌ها می توان خوی جنگ طلبی، خشونت و بدوی گری آل سعود و اسلاف وهابی را دید. آنچه در این کتاب آمده، بیشتر، اخبار روزنامه‌های آن دوره مانند الاهرام و ام القری می‌باشد.

در یک سند مهم، مناظره علمای حجاز و نجد ذکر شده که علمای حجاز اعلام می‌کنند که پس از مباحثه با علمای نجد به توافقاتی دست یافته‌اند. در این نامه آنچه بر آن توافق شده، اصول عقیدتی وهابیت مانند کافر بودن کسی که بین خودش و خدا وسائطی را قرار دهد، همچنین مشرک بودن کسی که از غیر خدا شفاعت بخواهد، حرام بودن بنای بر قبور و نماز خواندن نزد آنها و ... (ص 14). در یک نامه دیگر، ابن سعود رسما اهالی جده را تهدید می‌کند که شریف علی بن حسین را تحویل بدهند یا به مانند اهالی مکه تسلیم شوند و چنانچه این دو کار را انجام ندهند، شهر را رها کرده و مکه یا جایی دیگر بروند که جانشان در امان باشد زیرا عالم اسلامی از حکومت شریف حسین و فرزندانش در حجاز راضی نیست و وی مجبور است شریف علی را از میان بردارد زیرا در برابر عالم اسلامی معذور است.

در این کتاب 180 سند در 386 صفحه آمده و بقیه آن تا آخر کتاب یعنی ص 510 فهارس مختلف کتاب است.