۲۱۰۷
۰
۱۳۹۵/۱۰/۲
هندو - اروپائیان: نقش اسب و چرخ در گسترش زبانهای هندو - اروپائی

هندو - اروپائیان: نقش اسب و چرخ در گسترش زبانهای هندو - اروپائی

پدیدآور: دیوید. دابلیو. آنتونی ناشر: فرزان روز تاریخ چاپ: ۱۳۹۵مترجم: خشایار بهاریمکان چاپ: تهران

خلاصه

با گسترش چارچوب پژوهش به انبوه فرهنگ های کوچگردی هزارهٔ چهارمی رایج در استپ های روسیه و آکراین، و با گنجاندن پدیده های بنیادینی چون ابداع چرخ و گردونه، پرورش رمه و گوسفند و اسب، که شکل گیری قشرهای متمایز اجتماعی و نیز آئین های دینی را در پی داشته، ناگهان شاهد فرآیند گسترش زبانهای هندو- اروپایی، از هزارهٔ سوم پ. م. در امتدادهای گوناگون، از سرزمین مادری زبان (هندو- اروپايي آغازين)هستیم.

معرفی کتاب

مطالعهٔ هر مقطع از تاریخ، خواننده یا پژوهشگر را بی اختیار به گذشته های دورتر می برد. تاریخ ایران در چند شاخه، به آخرین رگه های مستند خود منتهی می شود: از یک سو به دورهٔ ماد و هخامنشی، از سوی دیگر به کهن ترین متن های ادبیات زردشتی، یعنی گاتهای زردشت، و همچنین به دیرین ترین روایات و مضمونهای اسطوره ای، و از دیگرسو به یافته ها و کاوش های باستان شناسی در کهن ترین محوطه های تاریخی.

کتاب حاضر مجموعه ای چشمگیر از یافته های بیست سال گذشته را در قالبی همگون گردهم آورده است. یعنی ابتدا زبانشناسی تاریخی را بر فهرست آن رشته های بنیادین چهارگانه ای که اشاره کردیم می افزاید و در ادامه، به مدد یافته های باستان شناسی سرزمین هایی به مراتب گسترده تر از خاک کنونی ایران، حتی تا اروپای جنوب شرقی و استپ های اوراسیا در روسیه، و نیز آسیای میانه، به گونه ای نامنتظره دیرینهٔ زبان و فرهنگ ایران و دیگر کشورهای هندو-اروپایی زبان را تا هزارهٔ سوم و چهارم پ. م. به عقب می برد. مهاجرت های اقوام آریایی که مدت بیش از یک قرن، در قالبی «تک رشته ای» و تقریباً به دور از روح علمی، و بیشتر برمبنای حدسیات بعضاً غیرموجه، به عنوان مبنایی برای فرهنگ کشور عنوان می شد، دیگر، مخاطبان خود را تنها در بین عوام می یابد و جایگاه علمی ندارد. اما با گستراندن چارچوب پژوهش به انبوه فرهنگ های کوچگردی هزارهٔ چهارمی رایج در استپ های روسیه و آکراین، و با گنجاندن پدیده های بنیادینی چون ابداع چرخ و گردونه، پرورش رمه و گوسفند و اسب، که شکل گیری قشرهای متمایز اجتماعی و نیز آئین های دینی را در پی داشته، ناگهان شاهد فرآیند گسترش زبان های هندو- اروپایی، از هزارهٔ سوم پ. م. در امتدادهای گوناگون، از سرزمین مادری زبان (هندو- اروپايي آغازين) است. غلبهٔ این زبان ها در بین بیش از نیمی از گویشوران کنونی جهان خاکی، نه حاصل یک برتری نژادی- اقلیمی بوده و نه حتی نتیجهٔ برتری همان زبان اولیه؛ که برعکس، نتیجهٔ «طبیعی» تأثیرگذار شدن پیشرفت های فناوری ناشی از به کارگیری چرخ، ارابه، نشستن بر پشت اسب و گسترش نظام های گله داری و مالکیت، و تأثیر همهٔ اینها بر گسترش فناوری های ذوب فلز و تکوین فناوری ساخت جنگ افزار، و همچنین برد فزایندهٔ تجارت بین الملل، و سرانجام، شکل گیری نظام های متکامل تر حکومتی بوده است. مبنای همهٔ اینها را می توان در چگونگی گسترش خانوادهٔ زبان های هندو-اروپایی جستجو کرد؛ هرچند این هرگز بدان معنی نیست که همواره یک عامل منفرد، باعث و بانی تمامی تغییرات رخداده بوده است. همواره عوامل «محلی» نیز به قدر کافی تأثیرگذار بوده اند و هیچگاه روند تکوین زبان ها و فرهنگ ها، به سان فرآیندهای علمی، قابل پیش بینی نبوده است؛ گرچه شکل بستر آن را علم تعیین می کند: زبانشناسی تاریخی از یک سو، و باستان شناسی از سوی دیگر. 

آنچه در این کتاب خواهید خواند:

فصل اول: زبان مادری

فصل دوم: چگونه می توان یک زبان مُرده را بازسازی کرد

فصل سوم: زبان و زمان؛ آخرین گویشوران زبان هندو - اروپایی آغازین

فصل چهارم: زبان و زمان؛ پشم، چرخ، و هندو - اروپایی آغازین

فصل پنجم: زبان و مکان؛ مکان سرزمین مادری هندو- اروپایی آغازین

فصل ششم: باستان شناسی زبان

فصل هفتم: چگونه می توان یک فرهنگ مُرده را بازسازی کرد

فصل هشتم: نخستین کشاورزان و دامداران دورهٔ نوسنگی در [ استپ های ] پونتیک – کاسپین

فصل نهم: گاو، مس، و «سران»

فصل دهم: اهلی کردن اسب و ریشه های سوارکاری

فصل یازدهم: پایان «اروپای جدید» و ظهور استپ

فصل دوازدهم: بذرهای تغییر در مرز استپ ها: سالاران [ فرهنگ ] مایکوپ در روستاهای تریپولیه

فصل سیزدهم: «گاری رانان» در استپ: گویشوران هندو – اروپایی آغازین

فصل چهاردهم: زبان های هندو-اروپایی غربی

فصل پانزدهم: «رزمندگان» گردونه ران در استپ های شمالی

فصل شانزدهم: گشوده شدن [ راه] استپ های اوراسیا [ به میانرودان، ایران و آسیای میانه ].

فصل هفدهم: زبان و کردار

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

شناخت تاریخی طایفه بهلولی و تعاملات سیاسی آنها در عصر پهلوی

زهرا علیزاده بیرجندی

بر اساس نتایج تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و در مقایسه با سایر جوامع عشایری ایران، بهلولی ها یک طایف