معرفی کتاب

واژه آزادی و مفهوم آن از مقولاتی است که از دوران قدیم تا امروز محل مناقشه بوده است. متفکران در اعصار گوناگون درباره آزادی بحث و جدل های فراوانی کرده اند و هر کدام تعریف خود را ارائه داده اند، به طوری که آزادی نیز همچون واژه هایی از قبیل حقیقت، خیر یا نیکی، عدالت و ... به تعداد زیاد معنا و تعریف متفاوت دارند. بعضی حتی دیگر متفکران را دشمن آزادی قلمداد کرده اند، هر چند آنها در زمان خودشان مدافع آزادی بوده و در راه کسب آزادی تلاش می کرده اند. امروزه متفکرانی هستند که دیدگاه های متفاوتی درباره مفهوم آزادی ارائه داده و دریچه متفاوتی باز نموده اند، از این جهت با معیار و مقیاس خود متفکران قدیمی تر را به دشمنی با آزادی منتسب می کنند. در عین حال اندیشمندان و فیلسوفانی هم هستند که نه تنها افکارشان، بلکه نوع دیدگاه و روش و منش زندگی شان را نیز طوری انتخاب می  کنند که نه تنها مدافع آزادی اند؛ بلکه در راه آزادی از فدا کردن جان و مال خود نیز هراسی به دل راه نمی دهند و به راحتی جام شوکران حقیقت طلبی را سر می کشند. آیت الله طالقانی از زمره این اندیشمندان است که در تمامی عمر خود به دفاع از آزادی و حق مردم پرداخته و هیچ گاه از آزادی خواهی کوتاه نیامده است. به نظر می رسد هیچ کس در این گزاره شکی نداشته باشد که طالقانی آزادی خواه بود و در این زمینه به قدری پیشتاز بود که چون همه گروه ها و دسته جات مختلف او را قبول داشتند، «پدر طالقانی» نام گرفته بود و در موارد متعددی از بیت امام، کارها و حل و فصل اختلافات به بیت او ارجاع داده می شد. در اوایل انقلاب که اختلاف ها بالا گرفته بود و هر جناج و گروه، رقیب را متهم می کرد و از آزادی بیان و عمل خود دفاع می  کرد و سعی در تصاحب قدرت داشت؛ طالقانی اما تنها کسی بود که همچنان بر آزادی اصرار می ورزید و جالب اینجا بود که او در پی تصاحب هیچ قدرتی نبود، بلکه از همه می خواست قدرت را به دست مردم برگردانند. او برای رساندن قدرت به دست مردم نظریه ای به نام شوراها را مطرح کرد که پس از گذشت دو دهه از اجرای آن هنوز به صورت اصولی و مدنظر طالقانی اجرایی نشده است و اگر چنانکه او گفته این نظریه پیاده سازی می شد مشکلات جامعه را تا حدودی حل کرده و راهگشا خواهد بود. مرحوم طالقانی به حدی به آزادی بیان معتقد بود که در خطبه نماز جمعه به طور علنی و صریح اعلام کرد که اگر مخالفان ما برای صحبت و گفتگو نیامدند، ما خودمان باید از آنها دعوت کنیم تا بیایند و نظرات شان را بگویند.مرحوم طالقانی از جمله متفکرانی است که هیچ کس نمی تواند آزادی خواهی او را زیر سوال ببرد یا بگوید که درجایی او ضد آزادی بیان حرفی زده است و نمونه های فراوانی که نویسنده محترم در جای جای کتاب به آنها اشاره می کند گواه این مطلب است. او تنها کسی بود که رهبر فقید انقلاب او را ابوذر نام نهاد. تفکر طالقانی در پیوند دو اندیشه بنیادین شکل می گیرد. آزادی و استقلال، در  کنار این دو و دوشادوش آنها نیز توحید و یگانگی خدا؛ که اینها با هم قسط، مساوات، برابری، عدالت و شورا را نتیجه می دهند. این مفاهیم و رویکرد طالقانی به آنها در مقالات نویسنده این کتاب به خوبی شکافته شده و مورد بررسی قرار می  گیرند. مجموعه مقالات حاضر می تواند به عنوان مرجعی برای اندیشه های طالقانی و تحلیل و بررسی های بیشتر مورد استفاده متفکران و اندیشمندان قرار گیرد. 

اهم مطالبی که این کتاب به بیان آنها پرداخته است:

زندگینامه آیت الله طالقانی از زبان خودش

ویژگیهای اخلاقی

سمت های اجتماعی

آثار

آیت الله طالقانی به روایت از دیگران

صاحب نظران از منظر آیت الله طالقانی

آزادی از دید ایشان

حقوق زنان از دید آیت الله طالقانی 

توسعه اقتصادی از دیدگاه ایشان...