معرفی کتاب

در ادیان آسمانی، به شهادت قرآن، مأموریت پیامبری از مسئولیت امامت ممتاز شمرده شده است و برای نمونه، حضرت ابراهیم علیه السلام پس از مأموریت رسالت، مسئولیت امامت را نیز عهده دار می شود. پیامبر، همان گونه که از نام اش پیداست پیام الهی را به بشر می رساند و آنگاه که مقام امامت را دارا می شود می باید جامعه را به سمت و سوی دعوت الهی، هدایت کند و خود، الگو و نمونه ای از آن باشد. وجود الگو از آن نظر ضروری است که جامعه نمونه های کامل دعوت الهی را بشناسد و بتواند به دنبال آن ها برای رسیدن به مقصد معلوم حرکت کند.

اسلام و سایر ادیان الهی، پیامبران اولوالعزم را دارنده ی هردو جایگاه می دانند. زندگی پیامبر اسلام (ص) به همین دلیل، با ابعاد گوناگون اش، همچون تابلوئی در برابر دیده گاه جهانیان قرار می گیرد و پیشوایان مورد تأیید پیامبر (ص) نیز الگوهایی مجسم برای مردمان جهان می باشند.

با این مقدمات، می توان به اهمیت و حساسیت موضوع «سیره» پی برد. اما اینکه سیره عبارت است از گفتار و عمل پیشوایان یا فقط به رفتارهای آنان اطلاق می شود خود بحثی است که در مجموعه ی حاضر، پاسخ آن را می توان یافت. ولی آنچه مهم تر به نظر می رسد، تشخیص مهم ترین بخش ها (گفتاری یا رفتاری) در زندگی پیشوایان می باشد، بخش هایی که در دنیای امروز بیش از همه، مورد نیاز و استناد است. چراکه برای تربیت انسان و تشکیل یک جامعه ی انسانی، باید همه ی ابعاد اخلاقی و صفات برجسته و ممتاز الگوها مورد ملاحظه قرار گیرد و از آنجا که پیشوایان، الگوی یک انسان کامل هستند، از همه ی ابعاد باید مورد مطالعه قرار گیرند. در این نوشتار، با طرح بحث های مختلف، زمینه های آشنایی با موضوع اصلی یعنی سیره فراهم شده است. مطالب در دو بخش ارائه گردیده است:

بخش اول: مبانی و اصول سیره پژوهی

بخش دوم: سیره در آینه ی تاریخ