معرفی کتاب

سفرنامه چنان که از نامش پیدا است، نامه ای است که به گزارش سفر می پردازد؛ سفری که نویسنده در قالب آن، دید و بازدیدهای خود را از شهرها و سرزمین هایی که از آن دیدن کرده، گزارش می دهد. این نوع گزارش حاوی معلوماتی هیجان انگیز و آموزنده است که گاه در عالم واقع اتفاق می افتد و گاه در عالم خیال رخ می نماید؛ گاه منظوم است و گاه منثور. اهمیت سفرنامه های واقعی در آن است که نویسنده، آن چه را فراچشم دیده، به نگارش در می آورد؛ از این رو نوع نوشته گاهی حاوی اطلاعاتی است که آن را در دیگر انواع نوشته، نمی توان یافت. سفرنامه نویس در این نوع سفرنامه ها از شهرهایی که دیده و مردم آن، و اوضاع و احوال اجتماعی و سیاسی و اقتصادی سخن می گوید. مکان های تاریخی را توصیف و شخصیت های مشهور را بیش تر یا از زاویه های دیگری معرفی می کند، و در ضمن آن، دیدگاه ها و تحلیل های خود را به مخاطب انتقال می دهد و مخاطب با توجه به جذابیت این نوع روایت، آن را چونان داستانی شیرین پی می گیرد و در پایان سفر با فراوانی از معلومات ارزنده و مفید و گاه هیجان انگیز، از آن چه به دست آورده خوش حال و شادمان است.

کتاب پیش رو از نوع سفرنامه های واقعی است؛ اما گاهی در مواردی خاص که نویسنده تحت تأثیر فضاها قرار می گیرد، نبش تاریخ می کند و وقایع گذشته را با حال، چنان به زیبایی می آمیزد و بیان می کند که مخاطب، خود را در گذشته های با ارزش تاریخی می یابد و از چنان لحظه ها و صحنه ها هم فراوان لذت می برد و هم بسیار می آموزد. نویسنده در ایجاد فضاهای هیجان انگیز و پیوند دادن مسائل ارزشمند گذشته، با آن چه فرادید دارد، ماهرانه برخورد می کند و آن چه را مدعی است با ذکر نمونه و مثال به زیبایی فراچشم مخاطب به نمایش می گذارد. او معتقد است که هرات به لحاظ تأثیرگذاری بر شهرهای مهم خراسان بزرگ، حق مادری دارد. از این رو مسأله را در سفر به شهرهای مهم ایران امروز می شکافد و در گسترۀ معماری و نگارگری و خوش نویسی و دیگر هنرها و صنایع مستظرفه، با بیان نمونه های زنده، به خوبی تشریح می کند.  

هرات نام بلندی در تاریخ فرهنگ، هنر ،ادب، عرفان و سیاست شرق اسلامی است. این شهر یکی از قطب های ایران شرقی و پایتخت خراسان بزرگ به شمار می رفته است. تاریخ اسطوره ای و واقعی این شهر با شمشیر و قلم و قدرت و اندیشه و هنر گره خورده و هویت آن را معنا بخشیده است.