معرفی کتاب

خزائن مکتوب از وقف کتاب تا کتابخانه هاي وقفي، پروين متواري سورکي، تهران، انتشارات پيام رسان 1384.

سنت حسنه وقف به ويژه در وقف واهدا کتاب نقش مهم و اساسي در غناي فرهنگي و حفظ انديشه و انتقال فرهنگ مکتوب داشته است. شناخت پديده وقف کتاب ما را به اين نکته رهنمون ميسازد که وجود بخش عظيم کتب ارزشمند و ذي قيمت در کتابخانه هاي ما مرهون تفکر زيرکانه و خير خواهانه اجداد و گذشتگان ما در غناي فرهنگي جامعه شان و در دسترس همگان قرار دادن اين گنجينه ها است. کتاب حاضر گامي است در جهت حفظ و گسترش اين سنت گرانبها براي جامعه امروز و آينده که در سه فصل تدوين شده است.

فصل اول به کلياتي در طرح پژوهش، مفاهيم وقف، وقف در ميان مذاهب، وقف مصاحف، دست نوشته هاي وقفي، انواع وقف کتاب، چگونگي تجهيز، تنظيم و مديريت و سرنوشت کتابخانه هاي وقفي پرداخته است.

فصل دوم و سوم به معرفي کتب و کتابخانه هاي وقفي و اهدايي در ايران و ساير ملل با تاکيد بر کشورهاي مسلمان، پرداخته شده که اين کتابخانه ها در نه گروه کتابخانه هاي وقفي مستقل، وابسته به مدارس، مساجد، خانقاه، رباط، بقاع، اماکن متبرکه، بيمارستان، دانشگاه به تر تيب قرن تنظيم شده است. در تدوين اين مجموعه از کتاب" وقف و ساختار کتابخانه هاي اسلامي" فراوان  استفاده شده است.

شناخت و معرفي اين کتابخانه ها نشان ميدهد که وقف کتاب از کجا نشات گرفته، اهداف واقفان، نقاط ضعف و قوت در کتابخانه هاي وقفي، سازماندهي، حفاظت و مديريت و سرنوشت اين کتابخانه ها و کتب وقفي آن به چه صورت بوده است. حقيقتا ميتوان ادعا کرد اوقاف منبع اصلي تغذيه و غناي کتابخانه هاي عمومي و بزرگ جهان اسلام بوده است.

نويسنده به بررسي پيشينه تحقيق در ايران و خارج از ايران نيز پرداخته همچنين کتابخانه هاي وقفي در خارج از کشور را نيز معرفي ميکند. کتابخانه هايي مانند کتابخانه وقفي ترکيه، کتابخانه ملي لبنان، کتابخانه شچدرين در لنينگراد، کتابخانه عمومي لنين، کتابخانه بريتانيا در انگلستان، کتابخانه عمومي نيويورک و موسسه تاريخ علوم اسلامي و عربي وابسته به دانشگاه فرانکفورت آلمان را ميتوان نام برد. نويسنده اطلاعات در خور توجهي از چگونگي تاسيس و روند رشد آنها ارائه ميدهد.

در پايان فهرست منابع، اشخاص و کتابها ذکر شده است.

فرشته کوشکي