۴۳۵۲
۰
۱۳۸۵/۸/۲۰
قصه حسين کرد شبستري (هذا کتاب حسين نامه در عهد دولت شاه عباس ماضي صفوي)

قصه حسين کرد شبستري (هذا کتاب حسين نامه در عهد دولت شاه عباس ماضي صفوي)

پدیدآور: مصحح: ايرج افشار و مهران افشاري

معرفی کتاب

 

 

 

قصه حسين کرد شبستري بارها وبارها چاپ شده است اما اين بار روايت دقيق تراين ماجرا بر اساس نسخه پطرزبرگ عرضه شده است. پيش از اين، مقاله اي مفصل در باب قصه حسين کرد به ويژه از ديد ساختار داستاني آن و در مقايسه با ديگر داستان هاي عاميانه ايراني توسط مارزلف نوشته شده که مصححان لطف کرده آن مقاله وي را در پايان همين چاپ آورده اند (439 – 445).<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

آنچه در باره قصه حسين کرد جالب توجه است اين است که انسان ابتدا تصور مي کند که اين اثر داستاني خيالي و بي اساس است که البته در اين که داستاني است ترديدي نيست. اما وقتي اندکي دقت کنيم در مي يابيم که داستان مربوط به دوره مياني عصر صفوي است. نام بسياري از قهرمانان داستان که تعدادشان به چند ده نفر مي رسد، برخي نام هاي آشناي تاريخي است که از آن جمله عبدالمومن خان و عبيد الله خان ازبک و امثالهم است.

کسي که با درگيري هاي نظامي و مذهبي دوره صفوي ميان ايران و ازبکها آشنا باشد به راحتي در مي يابد که اين داستان در اطراف همان مناقشات نوشته شده است. بنابرين چنان که آقاي افشار هم در مقدمه اشاره کرده اين داستان را به نوعي بايد با داستان هاي تاريخي که تحت عنوان عالم آراي اسماعيل و طهماسب نوشته شده – و هر دوي آنها هم چاپ شده – مرتبط دانست و حتي در امتداد آنها تلقي کرد.

افشار نوشته است: در داستان حسين کرد هم اکثر مطالب مربوط مي شود به اقدامات شاه عباس و عياران و تيتيمان او.

مقدمه آقاي مهران افشاري توضيحات بيشتري در باره نام و شخصيت حسين کرد و اين که وي چه کسي مي تواند باشد به دست داده است و اين که حسين کرد است يا حسين گرد. چون گرد را هم کرد مي نوشتند. مرعشي در تاريخ مازندران خود نوشته است: حسين کرد پسرکي که شبيه چهره رستم بود به مقابله قراچه افتادو قراچه را به نيزه برگرفت و از اسپ انداخت چنانچه لشکر مشاهده کردند و اسپ قراچه را بکشيد و ببرد. (تاريخ طبرستان ص 233) اين نخستين بار است که در قرن نهم از چهره اي با نام حسين کرد ياد مي شود.

عبدالرحيم کلانتر ضرابي هم در تاريخ کاشان که آن را سالهاي 1287 ق نوشته، مي نويسد: حسين کرد شبستري و امثال او که در السنه و افواه مشهورند از تبعه پيربداق ثاني که امير علي خان دنبلي است بوده اند» البته اين ها کردهاي دنبلي هستند.

آقاي مهران افشاري در مقدمه به بيان برخي از ويژگي هاي زباني کتاب هم پرداخته است. در ادامه فهرست شخصيت هاي روايت حسين کرد با شغل آنان آمده که کار جالبي است (41 – 50)

عنواني که روي نسخه بوده چنين است

هذا کتاب حسين نامه در عهد دولت شاه عباس ماضي صفوي

چيزي که در مقدمه روي آن توجهي صورت نگرفته اهميت اين کتاب در نشان دادن اوضاع مذهبي است که البته آقاي افشار به آن اشاره کرده است. با مروري بر اين کتاب مي توان آن را از اين زاويه مورد بررسي قرار دارد و پرتوي تازه روي ادبيات منازعات مذهبي دوره صفوي انداخت.

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

ارنست پرون فراش دبيرستان شوهر شاهنشاه آريامهر

محمد پورکيان

اين کتاب که در برلن غربي در سال 1357 چاپ شده است در باره سابقه آشنايي ارنست پرون با محمدرضا پهلوي و

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر

منابع مشابه بیشتر ...

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

محسن رفعت

کتاب پیش رو تلاشی است برای فهم روش تفسیری ابن ابی الحدید و می کوشد روش تعامل او با حدیث و روایت را د

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

ابن ابی الحدید و فهم نهج البلاغه

محسن رفعت

کتاب پیش رو تلاشی است برای فهم روش تفسیری ابن ابی الحدید و می کوشد روش تعامل او با حدیث و روایت را د

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

بریتانیا و کشور حائل: فروپاشی امپراتوری ایران 1914-1890

دیوید مک لین

کتاب حاضر با تکیه بر منابع و اسناد دست اول، دورنمایی از جایگاه ایران در رقابت روس و انگلیس در اواخر