معرفی کتاب

سخن از جماعتی است که روز و روزگاری، شمع دل افروز جامعۀ ما بودند و زدایندۀ پرده های ظلمت و ضلالت و جهالت، در نقش رؤسای معارف، فرهنگ و آموزش و پرورش در فارس. سرزمینی موصوف به «مکتب شیراز» که زادگاه دو ستارۀ درخشان در آسمان ادب جهانی بودند؛ شیخ سعدی و خواجه حافظ. و شهرت به «دارالعلم» و «برج اولیاء» داشت با ویژگی های طبیعی، همچون: لطافت هوا و طراوت فضا و آب های گوارا و باغ های مصفا و مردمی صاحبدل و صاحبنظر، همچون مؤلفان «فارسنامۀ ناصری» و«آثار العجم» و ...

هم اکنون در ادامۀ آن مسیر خطیر و شریف، کارنامۀ پرمایۀ متجاوز از سی نفر رجال معارف و ادب و فرهنگ آن سرزمین مقدس تاریخی را میان دو انقلاب مشروطیت واسلامی به برکت فکر و اندیشه و قلم نویسنده «والیان و استانداران فارس بین دو انقلاب...» در پیش رو داریم که از ذخایر خواندنی و ماندنی ماست، که یاد و یادآوری است از خوبان زمانه و ذخایر هفتاد ساله از «1287 تا 1357 شمسی».

این مجموعه سخن از عملکرد افرادی است که از انقلاب مشروطیت تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران به مدت هفتاد سال (1287-1357) سکاندار تعلیم و تربیت نوباوگان استان فارس بوده اند و حال عملکرد آن ها با فاصله ای نسبتا طولانی زیر ذره بین قرار می گیرد. از آنجا که هر فرهنگ غنی و ریشه داری دارای جوهره حیاتی است که از دورانی به دورانی دیگر و از نسلی به نسل جدید منتقل می شود و جوهرۀ حیاتی موجود در هر فرهنگ ممکن است دارای حشو و زوائدی باشد که متناسب با دنیای امروز نباشد، لازم است با مقتضیات زمان همراه شده و پالایش یابد. چه به کمک همین فرهنگ پالایش یافته است که می توان زمان گذشته را به زمان حال پیوند داد و از گذشته عبرت گرفت. تعلیم و تربیت نیز به عنوان یکی از پایه های اساسی فرهنگ هر کشور از این امر مستثنی نیست.