معرفی کتاب

تاریخ جهان همواره در فرآیندی به هم پیوسته با تاریخ مصر و شام و جزیه است. زیرا تاریخ جهان در قرون وسطی با تأسیس دولت  شهر کوفه در جزیره و دولت شهر دمشق در شامات و دولت شهر فسطاط در مصر و تأسیس چهار دولت لاتینی در شامات و بیت المقدس به وسیله قدرت‌های فرامنطقه‌ای شکل گرفت.

شرق شناسی بیش از نیم قرن است که می خواهد با تعابیر جدید جعرافیایی از مصر شام و جزیره به شمال آفریقا و خاورمیانه در نیمه قرن بیستم به جای مغرب و افریقیه و خاورمیانه بر شامات و جزیره و ایران برای استفاده از تاریخ و جغرافیا در منافع نوین خود در شرق به وسیله شرق شناسی استفاده کند. این همان مسئله پویایی تاریخ در مصر و شام و جزیره بر اساس برخورد اراده انسان غربی و شرقی است.و اظهار می دارد: پژوهش حاضر نتیجه پیشین تحقیقات خود در تاریخ مصر وشام و جزیره می باشد.

ظهور و سقوط امپراطوری عثمانی در همین فرایند بود و جنگ جهانی اول از جزیه با پیاده شدن سربازان انگلیسی و هندی در دهانه اروندرود در 7 نوامبر 1914 آغاز شد و مصر و قاهره پایگاه انگلیس شد و نتیجه آن تقسیم شامات بین انگلیس و فرانسه بود. 

تاریخ جهان در قرن بیستم با تاسیس دولت‌ةای جدید در این منطقه بوسیله قدرت‌های فرامنطقه ای شروع شد و هنوز در قرن بیست و یکم مسئله اصلی سیاست و تاریخ جهان،‌ تاریخ مصر و شام و جزیه است. پژوهش حاضر حدود هزار و پانصد سال تاریخ دولت‌ها و جوامع مسلمان و فرهنگ و تمدن آن ها در مصر و جزیره و شامات است.

در پیشگفتار کتاب درباره اهمیت موضوع این منطقه آمده است:

مصر، شام، جزیره سه واژه ای است که همچنان تاریخ با آن ها ساخته می شود و شاخص ترین نمونه مورد مطالعه آکادمیک برای کاربرد نظریه های عمده و بنیادین علوم انسانی بویژه علوم سیاسی، انسان شناسی، الهیات در جهان است. هلال خصیب و سوریه قدیم از دیر باز محل فرهنگ ها و تمدن هایی از دوره های باستانی آشوری(دروازه ایشتار، بابل) و هخامنشی و سلوکی و ساسانی و در دوره اسلامی شاهد دولت های اموی، عباسی، فاطمی، ایوبی، ممالیک و عثمانی بوده است.

جنگ جهانی اول از جزیره با پیاده شدن سربازان انگلیسی و هندی در دهانه اروند رود در هفتم نوامبر 1914 آغاز شد و جنگ جهانی دوم که به علت اشتباهات عهدنامه ورسای(7مه1919) بود و تأثیر زود و مستقیم آن در جهان اسلام در مصر و شام و جزیره آشکار شد. براساس این سیر پیوسته در مصر و شام و جزیره، تاریخ علم نیست علم آینده است.

فهرست مطالب:

بخش اول: کلیات و مقدمه تاریخ مصر و شام و جزیره

بخش دوم: تاریخ مصر در دوره اسلامی در قرون وسطی

باب اول: مقدمه ای بر مصر پیش از اسلام

باب دوم: انتقال مصر باستان از مصر به اروپا و آمریکا: تأسیس شهر ممفیس، سرنوشت نمادهای مصر باستان کاربرد معاصر نمادها

باب سوم: ایران باستان و مصر- موادریه

باب چهارم: مصر پس از اسلام

باب پنجم: وصف جغرافیایی مصر پس از ظهور اسلام

باب ششم: شهرهای اسلامی در مصر

باب هفتم : فتح مصر و فرهنگ توسعه اسلام در مصر

باب هشتم : تاریخ مصر و شام و جزیره و عراق از دیدگاه و تاریخنگاری حضرت علی(ع)

باب نهم : عصر والیان راشدین در مصر

باب دهم: توقف و خروج انسان از تاریخ، علی(ع) در میان گرگ ها و کرم های انسان نما

باب يازدهم: قدرت فتوحات در اختیار دولت اموی- استفاده از سپاه شام برای نابودی قدرت درحجاز، جزیره و مصر

باب دوازدهم: مصر در عصر والیان اموی

باب سيزدهم: معسگر مصر در عصر خلفای عباسی

باب چهاردهم : تأسیس خلافت و امپراطوری فاطمیان: تاریخ سیاسی اجتماعی مصر و شام:کارکرد ایده­ئولوژی در تاریخ

باب پانزدهم: فاطمیان در مغرب و افریقیه

باب شازدهم: فتح نهایی مصر- فاطمیان در مصر: تاریخ سیاسی اجتماعی فاطمیان مصر: دوره نخست دولت فاطمی در مصر عصر شکوه

باب هفدهم: تأسیس اصالت و پویش و تعالی و توسعه معارف و فرهنگ و تمدن اسلامی در عصر فاطمیان- 210 سال تعالی و شکوه تمدن اسلامی

باب هجدهم: حج در مصر

باب نوزدهم: دولت زنگیان و ایوبیان در مصر و شام

باب بيستم: تاریخ سیاسی دولت ممالیک(درمصر و شام)- (648-923هـ.ق- 1382-1517م)

باب بيست يكم: فرهنگ و تمدن اسلامی در عصر ممالیک

بخش سوم: تاریخ شام دوره اسلامی در قرون وسطی، تاریخنگاری محلی و جغرافیای تاریخی شام

باب اول: انعکاس شام باستان در منابع تاریخی و جغرافیای اسلامی در قرون وسطی

باب دوم: ویژگی شهرهای اسلامی شامات در قرون وسطی- جعرافیای تاریخی شام

باب سوم: شکل گیری قدرت اسلامی جدید در شام: تغییر معادلات قدرت در شام براساس موازنه قدرت در ایران

باب چهارم: تاریخ سیاسی امویان دمشق

باب پنجم: جنبش ها و نهضت های شام

باب ششم: تاریخ شامات از چشم انداز دول حاکم در حلب: جغرافیای تاریخی حلب: تاریخ محلی حلب

باب هفتم: تاریخ جنگ های صلیبی: رخدادی از شامات در یک فصل

باب هشتم: تفرقه امارات و دول اسلامی و تفوق صلیبی- دولت های کوچک محلی موازی عصر سلطه سلجوقیان و صلیبی در شامات و ثغوران با جزیره و آناطولی

باب نهم: تاریخ سیاسی فاطمیان در شامات

باب دهم: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی در عصر ایوبی در شام

باب یازدهم: فرهنگ و تمدن اسلامی عصر ممالیک در شامات

بخش چهارم: تاریخ جزیره در دوره اسلامی در قرون وسطی

باب اول: جزیره- تبار واژه- جغرافیا- پیشینه تاریخی

بخش پنجم: تاریخ تشیع و اهل بیت در مصر و شامات و جزیره

باب اول: تاریخ تشیع و اهل بیت در مصر: اهل بیت در آثار دانشمندان مصر ودر چهار فصل

باب دوم: پراکندگی جغرافیایی و تاریخی تشیع در شامات در یک فصل

باب سوم: باب سوم مهدویت در مصر، شام و جزیره

بخش ششم: مصر و شام و جزیره در دوره عثمانی

باب اول: جزیره در دوره عثمانی: شروع جنگ جهانی اول بین عثمانی و انگلیس از جزیره

باب دوم: مصر در دوره عثمانی: قاهره پایگاه اصلی انگلیس در جنگ جهانی اول و در شش فصل

باب سوم: شامات در دوره عثمانی

بخش هفتم: مصادره و مآخذ و منابع مصر و شام و جزیره

باب اول: مصر و شام و جزیره در مراجع معاصر و منابع خاورشناسی در پنج فصل و سه قسم

باب دوم: مصادر و مآخذ و منابع نگاری مصر و شام در آثار ایرانی و عرب معاصر