۲۲۵۷ کتاب - ۹۱۷ مقاله
کتاب ها
مقالات
خلاصه
ابتدا چاپ سربی در ایران آمد بعد چاپ سنگی. اگر این حرف درست باشد، ما خیلی بدشانس بوده ایم که چاپ سربی به این خوبی را کنار گذاشته به سراغ چاپ سنگی رفتیم. البته آن چاپ چون حروف چینی نداشت راحت تر بود، اما یا باید از نسخ خطی استفاده می شد و برای چاپ یک کتاب، یک اثر خطی نابود، یا با دست نوشته می شد که همان وقت حروف چینی را می برد.... بگذریم این جا یک رساله عملیه را که قریب 190 سال پیش با حروف سربی چاپ شده را معرفی می کنیم.
خلاصه
در سال 1318ق گزارشی از سکه های دوره ایلخانی و جلایری ضمن کتابچه ای در ترکیه چاپ شده که شماری از سکه های سلطان محمد خدابنده در آنجا معرفی شده است. این سکه نشانگر گرایش امامی اوست، برخلاف ایلخانان قبلی و سلطان ابوسعید، خلف وی که آنها همگی بر مذهب سنت بودند.
خلاصه
چرا امام حسین کوفه را برگزید؟ چرا ایرانیان از ایشان دفاع نکردند؟ دسته بندی های سیاسی و مذهبی در کوفه چگونه بود؟ و... چند پرسش دیگر.
خلاصه
امروز جلسه درس دیگری در زمینه معلومات نجومی قدیمی داشتیم، درس فرهنگ و تمدن اسلامی. در این درس تلاش کردیم اندکی در باره سهم معلومات یهودی را در میراث نجومی خود صحبت کنیم و به طور غیر مستقیم پاسخ پرسش بالا را بدهیم.
خلاصه
اینها البتّه همه به عنوانِ معنایِ واژۀ «عَجَمی» در جایِ خود و در پاره‌ای از کاربُردها، دُرُست و بجاست، لیک آیا با عبارتِ سعدی نیز هیچیک از این معانی، - آنسان که باید - سازگار می‌افتد؟
خلاصه
لایحه بودجه سال 1308 حاوی اطلاعات ریز هزینه ای تمامی بخش های دولتی در سال 1308 است. صفحات نخست آن اختصاص به خود مجلس دارد و مجموعه هزینه های مجلس در آن سال با تفکیک بخش های مختلف در آن بخش آمده است.
خلاصه
محمد بن عبدالله بن حمید از حنابله سرشناس و برآمده از خاندانی علم‌پرور و مشهور در مخالفت با وهابیت است.
خلاصه
نوشته ای كه اينجا تقديم می گردد مربوط به يكی از حكيمان و اديبان بزرگ قرن دوازدهم هجری، يعنی حكيم محمد مؤمن جزائری شيرازی است. ابتدا زيست نامه اين اديب، بعد از آن اثری منتشر نشده ای از وی (كتاب مشرق السعدين)، معرفی، و در پايان بخشی از اثر يادشده كه شرح حديث « من عرف نفسه فقد عرف ربّه» است، تقديم می گردد.
خلاصه
وقتی آشفتگی فکری و ناامنی سیاسی و اقتصادی از یک طرف و فقر از طرف دیگر فراگیر می شود، بساط خرافه گرایی پهن می شود. اینجاست که طالع بینان و فالگیران وارد میدان شده و با استمداد از باورهای هزاره گرایانه و نگاه های مشابه، سفره خویش را پهن می کنند.
خلاصه
مطالعه حاضر بر این مدعا است که پنج رساله تألیف شده در باب حکم فقهی نماز جمعه در سنت امامیه که میان سالهای 1555/962 و 1563/966 در میانه دوران سلطنت شاه طهماسب، جملگی حاصل بخشی از منازعه تند بر سر تصدی منصب شیخ الاسلامی قزوین، پایتخت صفویه است.
خلاصه
همانطور که گاه یک حدیث و روایت جعل می‌شود، گاه یک کتاب جعل و ساخته می‌شود. خواه این کتاب ساختگی به چاپ رسیده و نسخه داشته باشد یا آنکه مکانش فقط ذهن و خیال ارجاع‌دهنده باشد.
خلاصه
این نوشتار با هدف شناساندن این پژوهش‌ها به جامعه علمی، کلیه آثار مرتبط با زندگینامه، کتاب‌ها، آرا و افکار حکیم مدرس زنوزی (اعم از کتاب، پایان‌نامه، مقاله) را گردآوری کرده و اطلاعات کتابشناسی و چکیده آنها در سه بخش مقاله، پایان‌نامه و مقاله کتابی ارائه کرده است.
خلاصه
هر دو ترجمه قابل استفاده است و معایب و محاسنی دارد، ولی در مجموع به نظرم ترجمه کاکایی روان‌تر و خوش‌خوان‌تر است.
خلاصه
ترکیب این کلمه خیلی شگفت است. طب اسلامی؟ این به معنای انکار این نیست که در قرآن استثناءا در باره عسل مطلبی آمده، یا چند روایت در این زمینه هست، بحث سر کتابهای پر حجمی است که در این زمینه تالیف می شود، گرایشی که می کوشد باورهای یونانی را به اسم طب اسلامی خورد مردم دهد
خلاصه
از میان شعرها و جملات و ضرب‌المثل‌هایی که به نحوی نام قم در آنها وارد شد یا در ارتباط با قم ساخته شده‌اند، می‌توان دریافت که قم تا چه اندازه و در چه دوره و با چه لحن و بیانی کانون توجّه شاعران و مردمان بوده است.
خلاصه
میرزا سید باقر کاظمی از رجال خوشنام است که قریب پنج دهه در صحنه سیاسی ایران و عمدتا در وزرات خارجه فعال بود. از مشروطه تا پایان دوره مصدق. در اینجا مروری بر بخشی از خاطرات وی دارم که به نظرم حاوی نکات بسیار ارزشمندی از هر جهت است.
خلاصه
نسخه ای از الاثار الباقیه در فرانسه نگهداری می شود که بسیار زیباست و بر اساس گفته فهرست نویس در قرن شانزدهم میلادی کتابت شده است. در این نسخه دو نقاشی از روز مباهله و روز غدیر درج شده که در نهایت زیبایی است و باید گفت از بهترین نقاشی های مذهبی باقی مانده از آن روزگار است.
خلاصه
همان طور که از عنوان بالا بر می آید در ادامه مقاله ای که در باره تجربه منفی از اسلامی کردن علم نجوم نوشتم در اینجا یک نامه و یک سند ارائه خواهم کرد.
خلاصه
این ترم محور اصلی درس فرهنگ و تمدن دوره ارشد را روی بحث فلسفه علم نجوم گذاشتم. بیشتر با این هدف که هم دانشجویان با پیشینه این علم آشنا شوند و هم به لحاظ فرهنگی و تمدنی از تأثیر علم نجوم در زندگی اجتماعی مسلمانان آگاه گردند. این بحث جنبه های بسیار گسترده ای دارد و در اینجا مروری بر چند رساله در باره اثبات نظریه زمین مرکزی و استدلالهای ارائه شده در این باره داریم.
خلاصه
چهره های کم مانندی در تمدن اسلامی مانند جاحظ و بیرونی و ابن حزم هستند که ارزش آن دارد تا هر از چندی برای بازشناسی افکارشان نشست های علمی جدی برگزار شود. این که اینها ایرانی یا اندلسی یا عراقی اند اهمیت چندانی ندارد، مهم آن است که این چهره ها تاثیر شگرفی در ساختار اندیشگی و تفکر در دنیای اسلام بر عهده داشته و تحرک و توقف ما مدیون بازشناسی افکار آنهاست.
خلاصه
ایام حج است و ضمن این که دلم آنجاست، دوست دارم گاه گاه مطلبی در این باره بنویسم. این بار یک فرمان امیر الحاجی از دوره فتحعلی شاه را آورده ام و برای این که تفاوت مضمونی و ادبی فرمان نویسی دو دوره معلوم باشد نمونه ای هم از روزگار خودمان علاوه کرده امٰ.
خلاصه
جدولی که خواهید دید شامل فهرستی از روزهای مهم مسلمانان شیعه و سنی مذهب به صورت ترکیبی است که در قرن هشتم هجری در ادامه نگرش تسنن دوازده امامی مطرح شده است. این جدول مربوط به زیج ابن شاطر متوفای 777 است.
خلاصه
از جمله موضوعاتی که فراوان در صفحات شماره‌های مجله «المنار» مجال نشر یافت، پژوهش‌هایی مرتبط با «سنت» و چگونگی نقل و انتقال آن به عصرها و نسل‌ها، برای سنت و جایگاه آن در کنار آموزه‌های قرآنی است.
خلاصه
نوشتار پیش روی خواننده شامل فهرست کتاب‌ها و مقالاتی است که در موضوع کتیبه‌ها و سنگ قبرهای اسلامی، از آغاز تحقیقات نوین در ایران در اوایل قرن شمسی حاضر و تا پایان سال 1390 شمسی به زبان فارسی منتشر شده است.
خلاصه
به زعم نیومن« این ادعا در کتاب ادوارد براون ذکر شده است. حدود پنجاه سال پیش، براون ادعا کرد که در اوایل عهد صفوی، فقط معدودی از دانشوران شیعی در ایران وجود داشتند.
خلاصه
کمتوجهی فرهیختگان به امامزادگان زمینه‌ساز بروز خلاف واقع‌ها و لغزش‌ها در معرفی امامزادگان شده است. در این نوشتار، لغزش‌هایی که در معرفی امامزادگان قم دیده‌ام را می‌آورم.
خلاصه
یک دوره تاریخ شهر مدینه منوره از حوالی چهارصد سال پیش که به اختصار اما کامل توسط یکی از علما اهل سنت فارسی زبان ماوراءالنهر نوشته شده است. با همه اختصار مفصل است و فقط افرادی که حوصله دارند مرور فرمایند. نام این رساله «ذراع مدینه» است.
خلاصه
رساله قواعد سلطانی در اواخر دوره صفوی توسط یک دانشمند کاشانی نوشته شده و از بخت نیک او، نسخه ای از آن در دانشگاه UCLA برجای مانده و آنها هم، تصویر آن را روی سایت خود گذاشته اند. توفیقی شد تا بنده آن را برای چاپ آماده کنم. این رساله حاوی نکاتی است در باره کشورداری که گرچه بدرد شاه سلطان حسین نخورد اما ممکن است به کار ما بیاید. معمول آن است که گویند سیاسیون به حرف هیچ کس گوش نمی دهند و این درست هم هست، اما استثناء هم دارد.