تازه های کتاب
مقالات
خلاصه
نوشتن روی دیوار برای بشر پدیده‌ای بسیار کهن در تمدن بشری است، به طوری که شاید بتوان گفت دیوار، اعم از آنکه دیواره کوه باشد یا جز آن، نخستین دفتری است که بشر بر آن چیزی را ثبت کرده است.
خلاصه
نوشته حاضر مروری است بر کاربرد کلمه خرافه در متون کهن اسلامی و شرح این نکته که تعبیر «خرافه» در قرنهای چهارم و پنجم هجری چه اندازه کاربرد داشته و به چه معانی بکار می رفته است.
خلاصه
یادداشت های سال های پیش را مرور می کردم. نگاهم به سفرنامه عمره سال 81 افتاد. فکر کردم شاید برخی از مطالب آن به کار دیگران هم بیاید. خدا را شکر که گذاشتن این قبیل نوشته ها هزینه ای مانند چاپ ندارد که آدم ناراحت این باشد که انتشار آنها چه خاصیتی دارد که باید برای آن هزینه کرد!
خلاصه
مبحث «امامت»، همواره دانشمندان شيعه را به خود مشغول داشته و ايشان در مسير دفاع از مقام خلافت بلافصلِ اميرالمؤمنين علي، آثار متعددي را از خود به جاي گذاشته‌اند.
خلاصه
برای آشنایی با سابقه تصحیح در متون اسلامی، شناختنِ شیوه‌های انتقال دانش در آن روزگاران ضروری است و لذا پرداختن به این موضوع می‌تواند سودمند باشد.
خلاصه
سفرنامه منظوم است که از شرح حال و گزارش سفر وي از هند به شيراز و اصفهان و ري آغاز شده و سپس شامل داستان عزيمت به حج با رفتن به مکه و مدينه و پس از آن آمدن به عتبات و زيارت نجف و کربلا و کاظمين است.
خلاصه
مدتی است نگارش نشانه ها به تعویق افتاده است، اما و اکنون خوشبختانه [!] فرصتی شد تا چهار نکته دیگر را در اینجا بنویسم:
خلاصه
رساله حاضر، به حقيقت معناى روح پرداخته و با تطبيق معارف عرفانى برآيات و روايات سعى كرده به معناى باطنى نفس و روح دست يابد.
خلاصه
آیا قیام عاشورا فقهی است یا خیر؟ اگر هست، ذیل کدام یک از ابواب فقه بررسی شده یا باید بشود؟ فقهای شیعه در این باره چه گفته اند و چه نظراتی دارند؟ در این مقاله تطور بحث فقهی در باره عاشورا مرور و بررسی مختصر شده است.
خلاصه
مقاله حاضر مقدمه ای است که برای کتاب ارجمند لطائف الاذکار نوشته ام و به تازگی منتشر شده است. این اثر در باره آثار و اماکن زیارتی شهرهای بخارا، مرو ، سرخس، نیشابور.... تا بغداد و حرمین است که توسط شمس الدین محمد بن عمر بن مازه (م 566) در سال 552 نوشته شده است.
خلاصه
تا وقتی با مفهوم واقعی علم در تمدن اسلامی آشنا نشویم نمی توانیم دشواری های مربوط به حوزه فهم را که ریشه در اعماق دارد درک کنیم.
خلاصه
المولى محمد علي بن محمد باقر الهزارجريبي المازندراني المعروف بالفقيه النجفي أحد أعلام القرن الثالث عشر
خلاصه
در میان نسخه‌های چاپ سنگی کتابخانه اینجانب نسخه‌ای ناقص از تألیفات مرحوم حاج شیخ مهدی نجفی مسجدشاهی اصفهانی چاپ حدود هشتاد سال پیش می‌باشد. این کتاب شامل پنج نهر (بخش) است. بخش دوم آن حاوی شرح حال کوتاهی از حدود سی نفر از علمایی است که ایشان آنها را درک نموده است.
خلاصه
اثر مذکور که بخش بیشتر آن به نظم و قسمت‌های کوتاهی به نثر است از سروده‌ها و نوشته‌های ابونصر فتح‌الله خانی شیبانی یکی از شاعران برجسته ایران در عصر قاجار است و بیشتر دوران زندگی او در عصر ناصرالدین‌شاه گذشته است.
خلاصه
گزارشی است از تطور مفهوم جهاد در میان سلفیه جدید که طی دو دهه گذشته بالغ بر صدها کتاب و هزاران مقاله در این زمینه منتشر کرده و در صحنه عمل نیز خشن ترین رفتارها را با مخالفان خود داشته اند. این مقاله در همایش سلفیة فی التاریخ و الیوم در استانبول طی روزهای 8 ـ 10 نوامبر 2013 ارائه شد.
خلاصه
یک دانشمند ایرانی در سال 1160 ایران را به قصد یمن ترک کرد و در شهر صنعا به تدریس علوم معقول و نهج البلاغه پرداخت و سبب واکنش های فراوانی در این شهر برای مدت شش سال شد.
خلاصه
رساله بلندی مشتمل بر یادگار نوشت های روی دیوارهای مسجد مادر شاه از دوره قاجار برجای مانده که متن کامل آن را در جشن نامه استاد سید احمد اشکوری (بالغ بر 90 صفحه منتشر کردم. آنچه اینجا آمده مقدمه آن است به علاوه یکی از آن دیوار نوشت های بلند در دفاع از اخباری گری!
خلاصه
این بحث دو بخش خواهد داشت. نخست مختصری در باره تاریخ علم سیاست شرعی، دوم معرفی کتاب تحریر الاحکام فی تدبیر اهل الاسلام از ابن جماعه متوفای 733
خلاصه
گفتگوی زیر در باره پژوهش در حوزه علمیه قم، دشواری ها و راهکارهاست که چندی قبل با سایت شفقنا انجام شده و عین آنچه در آن سایت آمده تقدیم خوانندگان عزیز می شود.
خلاصه
سلمانان به چه مفهومی از دانش باور داشتند؟ از دانش های تجربی چه تصوری داشتند؟ چه مرزی برای دانش های تجربی و فلسفی و دینی قائل بودند؟ خلط این دانش ها چه تاثیری در سقوط مفهوم دانش داشت؟ این مساله چه ارتباطی با عقب ماندگی ذهنی و علمی مسلمانان داشت؟
خلاصه
دقیقا معلوم نیست از چه زمانی عباسیان راه خود را از طالبیان جدا کردند، شاید پیش از کربلا، اما انقلاب عباسی خط فاصل و خونینی را میانشان ایجاد کرد که تا قرنها ادامه یافت. ابن معتز عباسی (مقتول در 296) در شعر سیاسی خود می کوشد این منازعه را اساس مجادلات این دو خانواده در عرصه تاریخ اسلامی قرار دهد.
خلاصه
یش از یک هزار و سیصد سال، ایرانیانی که عازم حج بودند از راه جبل، به مکه می رفتند. این راه، حد فاصل کوفه ـ حجاز بود و زمان عبور از آن بین یک ماه تا چهل روز به طول می انجامید. آنچه در اینجا آمده، گزارشی است از این راه، به علاوه توضیحات یک فرنگی از نماینده ایران برای مذاکرات با شیخ وهابی به علاوه چند سند دولتی در این باره
خلاصه
نشانه ها گزيده اي است از نکات برگزيده در حوزه کتاب و تاريخ. اين سري در وبلاگ بنده در خبرآنلاين با تصاوير هست اما در اينجا صرفا متن آنها ارائه مي شود.
خلاصه
نزدیک دو دهه قبل (بلکه یک مورد آن از 24 سال پیش) مقالاتی در موضوع نگرش مذهبی طبری نوشته بودم که یکجا عرضه نشده بود. اکنون به یمن همراهی یکی از شاگردانم توانستم آنها را یکجا متمرکز کرده و در اختیار عزیزان قرار دهم؛ شاید به کار کسانی بیاید که به این مبحث علاقه مندند.
خلاصه
در اينجا مطالبي در باره يک مقتل ترکي از قرن شانزدهم ميلادي و نيز کتاب المدنيات و چند اثر ديگر سخن به ميان آمده است
خلاصه
کفريات زباني شامل کلماتي است که اگر کسي بر زبان براند از نظر فقهاي حنفي يا کافر مي شود يا بيم آن مي رود که کافر شده است
خلاصه
کاوش در باره نسخ خطي چه کمکي به علم تاريخ مي کند ؟ اين مقاله ضمن پرداختن به اين موضوع بخشي از يک نسخه خطي را در باره شهر عشق آباد عرضه مي کند. اين مقاله براي همايش نسخ خطي و مطالعات فرهنگي و تاريخي ملل که در 23 اسفند 91 در عشق آباد برگزار شد ارائه شده است.
خلاصه
گزارشي است مربوط به پانزده سال پيش که همراه شماري از دوستان به ادينبورگ براي شرکت در همايش صفويه شناسي داشتم
خلاصه
بر اساس چند روايت جريان غالي در زمان امام علي عليه السلام وجود داشته است. اين مقاله به نقد اين روايات پرداخته است.
خلاصه
در اين سفر که براي شرکت در چهارمين کنفرانس بين المللي صفويه شناسي بود و آخرين آنها (تا اين زمان) تني چند از دوستان ايراني هم بودند.
خلاصه
گفتگويي است در باره جايگاه کتاب راهنماي حقائق و اهميت آن در شناخت تفکر سياسي فدائيان اسلام
خلاصه
در باره اعتبار اين احاديث که مطالبي در باره خوبي و بدي برخي از پرندگان و حيوانات و دليل آن به عنوان مسخ شدن و جز اينها بوده پرسش شده و سيد مرتضي با روش خود به آنها جواب داده است.
خلاصه
مصاحبه اي است با سايت شفقنا در باره دشواري هاي موجود در تاريخ نگاري به ويژه تاريخ نگاري معاصر
خلاصه
گزارشي است از وضع عمومي گيلان که جهت ناصرالدين شاه نوشته شده و وي قصد سفر به اين شهر را داشته است.
خلاصه
رساله اي است در باره جغرافياي سودان که به مناسبت قيام مهدي سوداني نوشته شده و هدف آن آشنا کردن مردم با موقعيت جغرافيايي سودان و محل قيام وي بوده است.