خلاصه

نگاه سنایی غزنوی شاعر سنی _ شیعی قرن ششم با نگاه خواجه رشیدالدین وزیر و مورخ بزرگ دوره ایلخانی در دهه های پایانی قرن هفتم و اوائل قرن هشتم هجری در تفسیر تاریخ دوره اموی بسیار به هم نزدیک، و به واقع باید گفت نگاه خواجه سخت متاثر از این شاعر حکیم و بزرگوار ایرانی است.

خلاصه

متن حاضر رساله ای است که در سال 1285 ق توسط یک ایرانی از اهالی کرمانی در باره ویژگی های سفیانی و ولادت وی در شام نوشته شده و آن را علامت نزدیکی ظهور دانسته است. در این زمینه، علائم دیگری را هم گردآوری کرده، هرچند از این که حکم قطعی در این باره بدهد خودداری نموده است.

خلاصه

امپراتوری روسیه در داخل مرزهایش، جایگاهی محفوظ ولی متزلزل برای اسلام فراهم کرد؛ تلاش های پراکنده ای که برای تغییر اجباری مذهب مسلمانان به مذهب معمول صورت می گرفت؛ در سال 1773 با فرمان کاترین دوم مبنی بر تساهل مذهبی به پایان رسید.

خلاصه

نخستین نظریه‌پردازان مدرن در جهان اسلام عمدتاً مصری یا در مصر بودند و حاصل تأملاتشان همواره برای دیگر نقاط جهان اسلام شایسته توجه و تأمل بوده است. کتاب فلسفة المشروع الحضاری بین الاحیاء الاسلامی و التحدیث الغربی نوشته احمد محمد جاد عبدالرزاق گزارشی از اندیشه‌ها و نگرش‌های معصر معاصر و ریشه‌یابی آن‌هاست. نویسنده کتاب، جرایان موجود را به سه جریان عمده نوسازی دینی،، احیاگرانه یا سلفی، و غربگرایانه و لیبرال تقسیم می‌کند. وی در کتاب مذکور، مهم‌ترین نمایندگان این جرایان و آثارشان را معرفی، طبقه بندی و تحلیل نموده و با بیان زمینه‌های شکل‌گیری آنها، نقاط قوت و ضعفشان را مورد بررسی قرار می‌دهد. نویسنده نوشتار حاضر با هدف معرفی کتاب فلسفه برنامه تمدنی اسلام از احیاگرایی اسلامی تا نوگرایی غربی، تلخیصی از محتوا و مهم‌ترین مطالب مندرج در کتاب را ارائه می‌نماید.

خلاصه

میرخواند مورخ برجسته قرن دهم هجری است که روضه الصفای وی برای قرنها منبع شناخت تاریخ اسلام و ایران تا روزگار خودش، یعنی دوره تیموری بوده است. او که در ذی قعده 903 درگذشت، علاوه بر روضة الصفا، کتاب خلاصة‌ الاخبار را هم نگاشت و در هر دو اثر کوشید تا تاریخ دوره اسلامی را چندان ملایم بنگارد که متناسب با دیدگاه های دو گروه اصلی مسلمانان یعنی سنیان و شیعیان باشد.

خلاصه

گزارشی است کوتاه از کتابی از فیض کاشانی ، از علمای برجسته شیعه در قرن یازدهم هجری، کتابی که او در باره خطبه های نماز جمعه تألیف کرده و شامل خطبه هایی برای 51 جمعه برای طول سال است، خطبه هایی کوتاه و جمع و جور بدون ...

خلاصه

نویسنده در نوشتار حاضر می‌کوشد تا از منظر معتزله به طرح بحث در خصوص امامت که حاکمیت جامعه را به عهده دارد، پرداخته و در سایه آن نگره بغدادیون از جمله ابن ابی الحدید را بازنماید.

خلاصه

بهانه اصلی این نوشته، همین کلمه عصر فضا در کتابی بود که عبدالرضا حجازی در سال 1349 در باره رسالت قرآن نوشت.

خلاصه

روز چهارم شهریور به مناسبت شهادت مهدی عراقی بهانه ای شد تا داشت های قبلی ام را در باره فرقان در اینجا بگذارم تا مشتاقان از آن استفاده کنند. بی شک کارهای دیگری هم در این زمینه شده که بسیار سودمند است، اما این مختصر نیز می تواند گامی در این زمینه به حساب آید.

خلاصه

وقف در دوره صفوی پدیده ای بسیار گسترده بود، به طوری که می توان گفت هزینه عمده آموزش از همین راه تامین می شد. اما موقوفات بسیار بیش از این بود و اهداف گسترده ای در آنها در نظر گرفته می شد. در اینجا یک نمونه جالب داریم که با هم مرور می کنیم.

خلاصه

این پژوهش دو نمونه‌ای را بررسی خواهد کرد که اثبات می‌کند سنّت تفسیری معتزلی در سنت‌های عمدۀ تفسیری امامیه و اهل سنّت جذب و بلعیده شده است.

خلاصه

این پژوهش دو نمونه‌ای را بررسی خواهد کرد که اثبات می‌کند سنّت تفسیری معتزلی در سنت‌های عمدۀ تفسیری امامیه و اهل سنّت جذب و بلعیده شده است.

خلاصه

به منظور سهولت کار پژوهشگران، کتاب‌شناسی‌ای از تألیفاتی که درباره‌ متنبی این شاعر نامی عرب انجام گرفته، تدوین شده تا از سویی منابع موجود در این‌باره در دسترس پژوهندگان قرار گیرد و از سوی دیگر آنها را از پژوهش‌ها و تحقیقات انجام‌گرفته آگاه سازد و از انجام پژوهش‌های تکراری و مشابه که هیچ سودی به همراه ندارد، باز دارد.

خلاصه

در سال 1383 (بیش از ده سال قبل) همراه دوستم آقای ایرانی سفری به آنکارا، قونیه و استانبول رفتیم و از شماری از مراکز علمی و فرهنگی و تاریخی دیدن کردیم. یادداشت هایی داشتم که شاید برخی از آنها بکار آید اما بیشتر بدرد تاریخ می خورد.

خلاصه

این نقاشی هم محل شهادت را و هم محل دفن را نشان می دهد و از این جهت توجه تاریخی نقاش را نسبت به واقعه نشان می دهد.

خلاصه

ابوحامد محمد غزالی در عرصه جامعه شناسی دین نیز گرچه در اصل موضوع چندان حرفی نزده است؛ ولی در یکی از مسائل عمده آن، تیپ شناسی دینی، بحث‌های مهمی را مطرح کرده است. مقاله زیر در نظر دارد با طرح این مسئله در زمینه جامعه‌شناسی دینی، سخن غزالی را مطرح و واکاوی کرده و سپس به داوری نشیند.

خلاصه

آنچه در پی می آید شرحی است در باره کاشی های مطب شفاء الدوله در قم که این روزها طرح توسعه حرم قم شامل تخریب آن نیز شده است. کاشی ها از دیوار کنده شده و به موزه آستانه انتقال یافته است؟ اما آیا این به معنای حفظ آنهاست؟

خلاصه

سلجوقنامه ظهيرالدين نيشابوري بر خلاف متن موجزش، روايتي عيني و پرمعنا از نحوة شكل¬گيري و تداوم ساختار قدرت سلجوقي به¬دست می‌دهد.

خلاصه

عالمان آن دوره تحت عنوان شیخ الاسلام و صدر و... در این دولت مشارکت داشتند. در اینجا سندی با ارزش از این ساختار را تقدیم عزیزان می کنم.

خلاصه

فرانسویان برای انتقال اخبار جهان اسلام و عرب بیشتر به سراغ آرای انسانی و عقیدتی مسلمانان می‌رفتند تا انعکاسی واقعی از آنچه که مسلمانان در قرن نوزده و بیستم بودند را به تصویر بکشند و نشان دهند که میراث برجا مانده از اسلام نزد مسلمانان در چیست.

خلاصه

ماجرای هجمه و تصرف بیت‌الله الحرام توسط جهیمان العتیبی و همراهانش در نوامبر 1979/اول محرم 1400، یکی از رویدادهای نادر و عجیب تاریخ اسلام در عربستان سعودی بوده که تا کنون علل و عوامل دقیق آن درک نشده و اکنون و پس از گذشت دهه‌ها از آن ماجرا سؤالات بسیاری بدون پاسخ مانده است.

خلاصه

آشنایی با آداب و رسوم فرهنگ گذشته برای نسل ما سودمند است، این که بدانیم دورانی داشته ایم، با فرهنگی متفاوت، و حالا تغییر کرده ایم، پس امکان تغییر هست، نباید در بند آنچه در گذشته بوده باشیم. با این هدف، گهگاه از نسخه ای خطی، سندی یا متنی را انتخاب می کنم و در این وبلاگ می گذارم. افراد آزاد هستند بخوانند یا زود صفحه را ببندند.

خلاصه

گفتگویی است در باره عصر میانه ما، تعریف آن، وضعیت علم، آشفتگی ها و دشواری هایی که ما در مسیر پیشرفت علمی داشته ایم.

خلاصه

این روزها بسیاری از مسلمانان سنی مذهب مواجه با تبلیغات تازه ای از سوی جریان های جهادی ـ تکفیری هستند که استفاده از مفاهیمی مانند خلافت و مهدویت را در رأس برنامه های خود قرار داده و به تحریک امیدها و آرزوهای آنان برای ورود در این جریانها می پردازند.

خلاصه

خلاصه

البته که می توان نوشت اما در حد مقدورات، و در حد منابع موجود، و با فرض این که بتوانیم از تمایلات سیاسی و فکری روز دور باشیم. با این حال باید توجه کنیم که بخش عمده ای منابع پشت صحنه این رویدادها بعدها بدست خواهد آمد و آن روز است که امکان نگارش درست وقایع این روزها وجود خواهد داشت.

خلاصه

سیدحسین مدرسی طباطبایی (متولد 1320 ش در قم) استاد و پژوهشگر علوم اسلامی، پس از تحصیلات جدید به حوزۀ علمیه پیوست. سطوح عالی فقه و اصول را فراگرفت. خارج فقه و اصول را عمدتاً در محضر مرحوم آیت‌اللّه سیدمحمد محقق داماد (یک سال‌) و آیت اللّه‌ مرتضی حائری (ده سال‌) شاگردی کرد.

خلاصه

کتاب مسائل ابن زهره، شامل مهم ترین سوالاتی است که شیعیان از علامه حلی، یکی از بزرگترین فقهای تاریخ شیعه در اوائل قرن هشتم پرسیده اند. این پرسش ها شامل مهم ترین دغدغه های فکری و فقهی آنان در عراق این دوره تاریخی است. پاسخ های ارائه شده همچنین نشانگر تاثیر گذاری مکتب فقهی و کلامی حله روی شیعیان بعد از این دوره است.

خلاصه

کتاب المدنیات به زبان عربی و در دو جلد اثر حسین واثقی در زمینه مدینه‌پژوهی است که هدف نویسنده از نگارش آن، شناخت شهر مدینه و تاریخ فرهنگی آن از زاویه دید شیعی است؛ یعنی شناخت هر آنچه به این شهر در ارتباط با تشیع قابل بررسی است به ویژه تلاش‌های علمی شیعیان در این شهر، نویسنده نوشتار حاضر سعی در معرفی کتاب مذکور دارد. در راستای این هدف، بعد از ذکر مختصر ارزش این اثر، محتوای آن را مورد مداقه قرار می‌دهد.

خلاصه

طی سه سال گذشته، روی این ترجمه قرآن که اثری از شیخ نورالدین کاشانی (نواده برادر فیض کاشانی) است و در سال 1120 ق آن را به سامان آورده، کار کردم. ترجمه ای است مزجی که تا آنجا که بنده می دانم و از متخصصان پرسیدم، نمونه آن وجود ندارد. مهم تر آن که ترجمه ـ تفسیر است، اما بسیار مختصر، چنان که تنها یک ترجمه می نماید. در اینجا شرحی در باره این ترجمه ـ تفسیر و ویژگی های آن بدست داده ام. خوشحالم که این اثر ماه رمضان امسال به چاپ رسید، هرچند توزیع آن به احتمال تا مدتی به طول خواهد انجامید. کار نشر این اثر را مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان انجام داد که سپاسگزارشان هستم.